Viêm tuyến Bartholin có thể tự khỏi không? Bệnh nhân cần làm gì ngay bây giờ?

Mở đầu

Viêm tuyến Bartholin là một trong những bệnh lý phổ biến ở phụ nữ, đặc biệt trong độ tuổi sinh sản. Viêm này thường gây ra sự khó chịu, đau đớn và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày của người bệnh. Nhiều người băn khoăn không biết căn bệnh này có thể tự khỏi mà không cần điều trị hay không? Và nếu không thể tự khỏi, người bệnh cần làm gì để điều trị hiệu quả?

Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ về viêm tuyến Bartholin, nguyên nhân gây ra bệnh, các triệu chứng thường gặp, và phương pháp điều trị hiệu quả. Mời bạn cùng khám phá chi tiết ngay sau đây!

Tham khảo/Tham vấn chuyên môn:

Bài viết có sự tham vấn y khoa từ Bác sĩ Văn Thu Uyên, Sản – Phụ khoa tại Bệnh viện Phụ sản Hà Nội. Thông tin trong bài được tổng hợp từ các nguồn uy tín như Hội Nội tiết sinh sản và Vô sinh TP HCM (HOSREM) và các tài liệu nghiên cứu y khoa khác.

Bệnh viêm tuyến Bartholin là gì?

Tuyến Bartholin là một cặp tuyến nhỏ, giống hình hạt đậu, nằm ở hai bên cửa âm đạo. Chúng có nhiệm vụ chính là tiết chất nhờn để giữ ẩm và bôi trơn khu vực này, đặc biệt trong quá trình giao hợp. Tuyến Bartholin nằm ở phía sau và dưới của môi bé (labia minora) và nối với bề mặt âm đạo thông qua các ống dẫn nhỏ.

Khi các tuyến này hoạt động bình thường, chúng không gây ra bất kỳ triệu chứng hoặc cảm giác khó chịu nào. Tuy nhiên, nếu ống dẫn của tuyến bị tắc nghẽn, chất nhờn không thể thoát ra ngoài, dẫn đến hình thành một u nang tuyến Bartholin. Trong một số trường hợp, u nang này có thể bị nhiễm trùng, gây viêm tuyến Bartholin, dẫn đến sưng đau và có thể kèm theo sốt.

Theo thống kê của Hội Nội tiết sinh sản và Vô sinh TP HCM (HOSREM), tỷ lệ bệnh viêm tuyến Bartholin chiếm 2% trong tổng số các ca bệnh phụ khoa ở nữ giới.

Nguyên nhân gây viêm tuyến Bartholin là gì?

Có nhiều nguyên nhân có thể gây viêm tuyến Bartholin, bao gồm:

Nhiễm khuẩn

• Nhiễm trùng do vi khuẩn: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Các vi khuẩn thường gây ra bao gồm Escherichia coli (E. coli), Staphylococcus aureus, và Streptococcus. Nhũng vi khuẩn này có thể xâm nhập vào tuyến thông qua các vết cắt nhỏ hoặc vết trầy xước ở khu vực âm đạo.
• Bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs): Một số bệnh như lậu (Neisseria gonorrhoeae) và chlamydia (Chlamydia trachomatis) cũng có thể gây viêm tuyến Bartholin.

Tắc nghẽn ống dẫn tuyến

• Tắc nghẽn cơ học: Các mảnh vụn tế bào, chất nhờn quá nhiều, hoặc các vật chất lạ khác có thể làm tắc nghẽn ống dẫn của tuyến Bartholin, ngăn không cho chất nhờn thoát ra và tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển.
• Chấn thương hoặc tổn thương: Chấn thương khu vực âm đạo, bao gồm cả tổn thương do phẫu thuật hoặc sinh nở có thể làm hẹp hoặc tắc ống dẫn của tuyến.

Các yếu tố nguy cơ khác

• Vệ sinh kém: Việc không giữ gìn vệ sinh khu vực âm đạo có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và gây nhiễm trùng.
• Suy giảm hệ miễn dịch: Hệ miễn dịch yếu, do các bệnh lý nền hoặc do sử dụng một số loại thuốc, có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng tuyến Bartholin.

Triệu chứng thường gặp khi bị viêm tuyến Bartholin

Viêm tuyến Bartholin thường gây ra một loạt các triệu chứng khó chịu và có thể nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời.

Đau và sưng

• Đau: Đây là triệu chứng phổ biến nhất. Đau thường tập trung ở khu vực cửa âm đạo và có thể trở nên nặng hơn khi ngồi, đi lại hoặc quan hệ tình dục.
• Sưng: Khu vực tuyến Bartholin bị viêm sẽ sưng to, tạo thành một khối u rõ rệt. Khối u này có thể phát triển từ kích thước nhỏ (như hạt đậu) đến lớn (như quả bóng golf) tùy thuộc vào mức độ viêm nhiễm.

Đỏ và nóng

Vùng da xung quanh tuyến Bartholin bị viêm thường có màu đỏ và nóng hơn so với vùng da bình thường, do tình trạng viêm nhiễm gây ra.

Khó chịu khi di chuyển và sinh hoạt

• Khó khăn khi ngồi hoặc đi lại: Sưng và đau có thể gây khó khăn khi ngồi, đi lại, hoặc thực hiện các hoạt động hàng ngày.
• Khó chịu khi quan hệ tình dục: Đau và sưng ở vùng cửa âm đạo làm cho việc quan hệ tình dục trở nên đau đớn và khó chịu.

Sốt và ớn lạnh

Sốt: Nếu viêm tuyến Bartholin trở nên nghiêm trọng và phát triển thành một áp-xe, cơ thể có thể phản ứng bằng cách sốt. Sốt thường kèm theo cảm giác mệt mỏi và ớn lạnh.

Ớn lạnh: Ớn lạnh có thể xảy ra do phản ứng của cơ thể đối với tình trạng nhiễm trùng nghiêm trọng.

Dịch mủ

Trong trường hợp áp-xe vỡ, dịch mủ có thể chảy ra từ khu vực sưng. Dịch này thường có mùi hôi và có màu vàng hoặc xanh lá.

Mệt mỏi

Tình trạng nhiễm trùng có thể làm cho người bệnh cảm thấy khó chịu, mệt mỏi và kém sức sống.

Nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào kể trên, đặc biệt là đau và sưng nặng, sốt, hoặc dịch mủ từ khu vực âm đạo, bạn nên gặp bác sĩ ngay lập tức. Viêm tuyến Bartholin nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, bao gồm nhiễm trùng lan rộng hoặc tái phát liên tục.

Bệnh viêm tuyến Bartholin có tự khỏi không? Điều trị thế nào?

Viêm tuyến Bartholin, đặc biệt khi đã hình thành áp-xe hoặc gây ra các triệu chứng nghiêm trọng, thường không tự khỏi mà cần sự can thiệp y tế.

Sau đây là phân tích chi tiết về khả năng tự khỏi của bệnh và các yếu tố liên quan:

Viêm nhẹ và không nhiễm trùng

Trong một số trường hợp rất hiếm, khi viêm tuyến Bartholin chỉ ở mức độ nhẹ và không có nhiễm trùng, cơ thể có thể tự hồi phục thông qua các cơ chế miễn dịch tự nhiên. Tuy nhiên, điều này không phổ biến và thường không xảy ra nếu không có biện pháp hỗ trợ.

Áp-xe và nhiễm trùng nặng

Khi viêm tuyến Bartholin phát triển thành áp-xe hoặc nhiễm trùng nặng, khả năng tự khỏi là cực kỳ thấp. Áp-xe chứa mủ và vi khuẩn cần được dẫn lưu và điều trị bằng kháng sinh để ngăn ngừa sự lây lan của nhiễm trùng.

Hệ miễn dịch của người bệnh

Người có hệ miễn dịch khỏe mạnh có thể chống lại nhiễm trùng tốt hơn. Tuy nhiên, ngay cả với hệ miễn dịch mạnh, viêm nặng và áp-xe vẫn cần điều trị chuyên môn.

Viêm tuyến Bartholin không nên được xem nhẹ. Trong đa số trường hợp, bệnh viêm tuyến Bartholin không thể tự khỏi với các phương pháp điều trị tại nhà mà không có sự can thiệp y tế, đặc biệt khi có nhiễm trùng hoặc áp-xe. Việc thăm khám và điều trị kịp thời từ bác sĩ chuyên khoa là rất quan trọng để ngăn ngừa biến chứng và đảm bảo hồi phục nhanh chóng.

Điều trị bệnh viêm tuyến Bartholin thế nào?

Điều trị viêm tuyến Bartholin thường bao gồm việc sử dụng kháng sinh để tiêu diệt vi khuẩn gây nhiễm trùng. Dưới đây là các loại thuốc và biện pháp điều trị phổ biến cho viêm tuyến Bartholin:

Kháng sinh

Anh sinh thông thường:

• Amoxicillin/Clavulanate (Augmentin)
• Cephalexin (Keflex)
• Doxycycline
• Ciprofloxacin (Cipro)

Kháng sinh đặc trị bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs):

• Azithromycin (Zithromax)
• Metronidazole (Flagyl)

Phương pháp điều trị bổ sung

Dẫn lưu áp-xe:

• Rạch và dẫn lưu: Nếu áp-xe đã hình thành, bác sĩ có thể cần phải rạch và dẫn lưu mủ để giảm đau và sưng. Thủ thuật này thường được thực hiện dưới gây tê cục bộ.
• Catheter Word: Đặt một ống nhỏ vào ổ áp-xe để duy trì dẫn lưu trong vài tuần, giúp ngăn ngừa tái phát.

Ngâm nước ấm:

Ngâm vùng kín trong nước ấm từ 10-15 phút mỗi ngày, có thể giúp giảm sưng và đau, thúc đẩy quá trình dẫn lưu tự nhiên nếu có áp-xe nhỏ.

Cách chăm sóc tại nhà

• Vệ sinh cá nhân: Giữ vùng âm đạo sạch sẽ và khô ráo, rửa sạch hàng ngày bằng nước ấm và xà phòng nhẹ, tránh các sản phẩm gây kích ứng.
• Tránh quan hệ tình dục: Bạn nên kiêng quan hệ tình dục cho đến khi tình trạng viêm nhiễm được điều trị dứt điểm để không làm tình trạng trở nên tồi tệ hơn.
• Điều trị kịp thời: Bạn cần gặp bác sĩ ngay khi có triệu chứng hoặc diễn biến bệnh bất thường để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, ngăn ngừa biến chứng và tái phát.

Các câu hỏi phổ biến liên quan đến viêm tuyến Bartholin

1. Viêm tuyến Bartholin có tự khỏi mà không cần điều trị không?

Trả lời:

Bệnh viêm tuyến Bartholin thường không thể tự khỏi, đặc biệt khi đã hình thành áp-xe hoặc gây ra các triệu chứng nghiêm trọng.

Giải thích:

Nếu viêm tuyến Bartholin chỉ ở mức độ nhẹ và không có nhiễm trùng, có thể tự hồi phục thông qua các cơ chế miễn dịch tự nhiên của cơ thể. Tuy nhiên, điều này không phổ biến và cần sự hỗ trợ từ các biện pháp chăm sóc tại nhà. Trong trường hợp viêm nặng hơn, đặc biệt là khi có áp-xe hay nhiễm trùng, cần phải có sự can thiệp y tế như dẫn lưu áp-xe và sử dụng kháng sinh để ngăn ngừa sự lây lan của nhiễm trùng.

Hướng dẫn:

Nếu bạn phát hiện các triệu chứng viêm tuyến Bartholin, nên đi khám bác sĩ ngay lập tức để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Tránh tự điều trị tại nhà nếu không có sự hướng dẫn cụ thể của bác sĩ.

2. Bệnh viêm tuyến Bartholin có nguy hiểm không?

Trả lời:

Tùy vào mức độ viêm nhiễm và tình trạng bệnh mà viêm tuyến Bartholin có thể trở nên nguy hiểm, đặc biệt là khi có áp-xe hoặc nhiễm trùng lan rộng.

Giải thích:

Khi viêm tuyến Bartholin phát triển thành áp-xe, nếu không được điều trị kịp thời, có thể dẫn đến nhiễm trùng lan rộng, ảnh hưởng đến các cơ quan lân cận. Những triệu chứng như sưng, đau, sốt và cảm giác mệt mỏi là dấu hiệu bệnh đã trở nặng và cần sự can thiệp y tế ngay lập tức.

Hướng dẫn:

Hãy theo dõi các triệu chứng của bạn một cách cẩn thận và đi khám bác sĩ khi có dấu hiệu bất thường. Việc phát hiện và điều trị sớm là yếu tố quan trọng để tránh những biến chứng nguy hiểm.

3. Phòng tránh viêm tuyến Bartholin bằng cách nào?

Trả lời:

Việc giữ gìn vệ sinh cá nhân và quan hệ tình dục an toàn là những biện pháp quan trọng để phòng tránh viêm tuyến Bartholin.

Giải thích:

Các nguyên nhân chính gây viêm tuyến Bartholin bao gồm nhiễm khuẩn và tắc nghẽn ống dẫn tuyến. Do đó, giữ gìn vệ sinh khu vực âm đạo sạch sẽ và khô ráo, cùng với việc sử dụng bảo vệ khi quan hệ tình dục, sẽ giúp ngăn ngừa sự xâm nhập của vi khuẩn và giảm nguy cơ mắc bệnh.

Hướng dẫn:

Thực hiện vệ sinh cá nhân đều đặn hàng ngày, sử dụng các sản phẩm vệ sinh nhẹ nhàng và không gây kích ứng. Thay đổi và giặt đồ lót thường xuyên, sử dụng bảo vệ khi quan hệ tình dục và định kỳ kiểm tra sức khỏe phụ nữ để phát hiện sớm bất kỳ bất thường nào.

Kết luận và khuyến nghị

Kết luận

Viêm tuyến Bartholin là một bệnh lý phổ biến ở phụ nữ, gây ra nhiều triệu chứng khó chịu và có thể nghiêm trọng nếu không được điều trị đúng cách. Bệnh thường không thể tự khỏi, đặc biệt khi đã hình thành áp-xe hoặc gây ra các triệu chứng nhiễm trùng nặng. Việc thăm khám và điều trị kịp thời từ bác sĩ là rất quan trọng để ngăn ngừa biến chứng và đảm bảo quá trình hồi phục.

Khuyến nghị

Ngay khi nhận thấy những dấu hiệu sưng, đau bất thường ở vùng kín, bạn cần nhanh chóng đến gặp bác sĩ để được kiểm tra, chẩn đoán và tư vấn cách điều trị phù hợp. Chăm sóc sức khỏe phụ nữ là một việc cần sự quan tâm đặc biệt, vì vậy bạn đừng ngần ngại tiếp xúc với các chuyên gia y tế để bảo vệ sức khỏe của mình. Hãy giữ gìn vệ sinh cá nhân, quan hệ tình dục an toàn và kiểm tra sức khỏe định kỳ để phòng tránh viêm tuyến Bartholin.

Tài liệu tham khảo

Bartholin’s cyst

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/bartholin-cyst/symptoms-causes/syc-20369976 Ngày truy cập: 11/6/2024

Bartholin’s cyst

https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/17737-bartholin-cyst Ngày truy cập: