Thuốc trị viêm tai giữa: Bạn cần biết gì để chữa trị hiệu quả?

Mở đầu

Viêm tai giữa là một bệnh lý khá phổ biến, đặc biệt là ở trẻ em. Bệnh diễn ra khi tai giữa bị viêm và nhiễm trùng, thường do vi khuẩn hoặc virus gây nên. Câu hỏi “Người bị viêm tai giữa nên uống thuốc gì?” luôn là vấn đề được quan tâm, nhất là các bậc phụ huynh vì sự an toàn và sức khỏe của con em mình. Viêm tai giữa không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như mất thính lực, tổn thương màng nhĩ và viêm nhiễm lây lan lên các vùng khác trong cơ thể. Vậy có những loại thuốc nào hiệu quả trong việc điều trị viêm tai giữa và cần lưu ý gì khi sử dụng chúng?

Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết về các phương pháp điều trị, những lưu ý quan trọng khi sử dụng thuốc và cách chăm sóc sao cho đúng cách. Bài viết cũng cung cấp các thông tin từ các chuyên gia y tế, hy vọng giúp bạn đọc có cái nhìn tổng quan và đúng đắn về cách điều trị viêm tai giữa.

Tham khảo/Tham vấn chuyên môn:

Bài viết này được tham vấn bởi Bác sĩ Nguyễn Thường Hanh thuộc Bệnh Viện Đa Khoa Tỉnh Bắc Ninh với chuyên môn về Nội khoa và Nội tổng quát.

Giải đáp thắc mắc: Viêm tai giữa uống thuốc gì?

Viêm tai giữa là tình trạng viêm nhiễm, tích tụ dịch mủ xảy ra ở trong tai giữa do vi khuẩn, virus hoặc nấm gây ra. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng viêm tai giữa có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như giảm thính lực, thủng màng nhĩ, tê liệt thần kinh, thậm chí là có nguy cơ tử vong do vi khuẩn lây lan lên não, gây viêm não. Vậy có cách nào điều trị viêm tai giữa hay không? Viêm tai giữa uống thuốc gì để nhanh khỏi bệnh? Người bệnh có thể không cần dùng thuốc không? Tất cả thắc mắc trên sẽ được giải đáp qua bài viết bên dưới, nhằm giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh lý này và không cảm thấy bối rối khi bé yêu nhà mình mắc bệnh.

Thuốc giảm đau

Khi bị viêm tai giữa, các cơn sốt và đau nhức tai có thể khiến người bệnh cảm thấy khó chịu và bị gián đoạn giấc ngủ. Vậy nên, một số thuốc giảm đau thường được kê toa để giải quyết các cơn đau này như paracetamol, ibuprofen hoặc opioid. Kèm theo đó là các loại thuốc nhỏ tai có chứa hai thành phần Antipyrine và Benzocain cũng được chỉ định để giảm sưng, viêm tại chỗ.

Thuốc kháng sinh

Bên cạnh việc dùng thuốc giảm đau thì thuốc kháng sinh sẽ chiếm phần lớn phác đồ điều trị bệnh viêm tai giữa. Các loại thuốc này sẽ được kê đơn cho người lớn hoặc trẻ mắc bệnh viêm tai giữa từ 6 tháng tuổi trở lên và xuất hiện những triệu chứng nghiêm trọng. Dưới đây là một số loại thuốc kháng sinh phổ biến trong điều trị viêm tai giữa:

1. Amoxicillin: Đây là một loại kháng sinh nhóm β-lactam, thường được chỉ định đầu tiên trong liệu trình điều trị với kháng sinh. Tuy nhiên, thuốc này chỉ được sử dụng khi người bệnh không có dị ứng với bất kỳ loại thuốc nào. Ưu điểm khi dùng amoxicillin là liều cao và chi phí thấp, hương vị dễ uống và hiệu quả ổn định.

2. Amoxicillin – Clavulanate: Đây là thuốc chứa kháng sinh bán tổng hợp amoxicillin và chất ức chế β-lactamase, được chỉ định điều trị viêm tai giữa. Liều dùng thuốc này sẽ phụ thuộc vào mức độ nhiễm trùng và vi khuẩn gây bệnh.

3. Thuốc kháng sinh quinolon: Đây là thuốc bôi tại chỗ, gồm ofloxacin và ciprofloxacin, giúp giảm tình trạng tiết dịch khi bị viêm tai giữa có mủ.

4. Amoxicillin và acid clavulanic: Nếu tình trạng viêm tai giữa không giảm, kèm theo viêm kết mạc mủ thì nhóm kháng sinh amoxicillin và acid clavulanic – sự kết hợp giữa kháng sinh β-lactam và chất ức chế β-lactamase (Kali Clavulanate) – sẽ được chỉ định.

Phương pháp khác

Ống thông, còn được gọi là grommet, là một phương pháp có thể giúp giảm sự tái phát của viêm tai giữa. Phương pháp này thường dành cho những bệnh nhân mắc từ 3 đến 4 đợt viêm tai giữa cấp tính trong vòng 6 tháng đến 1 năm. Khi đó, ống thông nhĩ được đưa vào màng nhĩ để giúp giảm tỷ lệ tái phát bệnh viêm tai giữa trong thời gian 6 tháng.

Phương này khá ít tác dụng phụ và không ảnh hưởng quá nhiều đến thính lực của người bệnh. Tuy nhiên, một số người có thể bị chảy dịch từ tai, hay còn gọi là chảy nước tai, do đặt ống. Khi đó, bác sĩ điều trị có thể chỉ định thuốc nhỏ tai kháng sinh tại chỗ, thay cho dùng kháng sinh đường uống, vì hiệu quả hơn và ít xảy ra nhiễm trùng.

Lưu ý khi điều trị bệnh viêm tai giữa

Chỉ cần được điều trị kịp thời và tuân thủ theo phát đồ của bác sĩ, bệnh viêm tai giữa có thể trị dứt điểm và không gây nhiều biến chứng. Sau đây là một số lưu ý khi điều trị viêm tai giữa cần nhớ:

1. Chẩn đoán sớm: Viêm tai giữa có thể gây ra các triệu chứng như đau tai, sốt, khó chịu, giảm thính lực… Khi xuất hiện dấu hiệu bệnh, nên đi khám ngay với bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
2. Tác dụng phụ của kháng sinh: Các loại thuốc kháng sinh có thể xuất hiện tác dụng phụ như tiêu chảy, buồn nôn, nôn… Khi đó, cần báo cho bác sĩ ngay để được điều chỉnh thuốc thích hợp.
3. Tuân thủ liệu trình điều trị: Thuốc kháng sinh sẽ không phát huy hiệu quả tối đa nếu không dùng đủ liều lượng và thời gian. Người bệnh cần tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ và không tự ý ngưng thuốc khi chưa hết liệu trình.
4. Chăm sóc đúng cách: Người bệnh cần nghỉ ngơi đầy đủ, uống nhiều nước, vệ sinh tai sạch sẽ và hạn chế tiếp xúc với khói thuốc lá vì có thể khiến tình trạng viêm nhiễm nặng hơn.
5. Kiểm tra định kỳ: Đối với trẻ từ 2 tuổi trở lên, nên đưa bé đến kiểm tra định kỳ khi đã từng mắc viêm tai giữa và điều trị bằng kháng sinh hoặc nếu có dấu hiệu cảnh báo tình trạng thính lực ngày càng giảm sút.

Các câu hỏi phổ biến liên quan đến viêm tai giữa

1. Viêm tai giữa có thể chữa khỏi hoàn toàn không?

Trả lời:

Viêm tai giữa có thể chữa khỏi hoàn toàn nếu được chẩn đoán và điều trị kịp thời, đặc biệt khi điều trị đúng phác đồ và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ.

Giải thích:

Viêm tai giữa là tình trạng viêm nhiễm ở tai giữa do vi khuẩn, virus hoặc nấm gây ra. Nếu không điều trị đúng cách, bệnh có thể tái phát và gây ra nhiều biến chứng như giảm thính lực, tổn thương màng nhĩ. Tuy nhiên, nếu được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh nhân có thể hồi phục hoàn toàn mà không để lại di chứng. Điều này phụ thuộc vào việc tuân thủ đúng liệu trình thuốc và chăm sóc tại nhà.

Hướng dẫn:

• Điều trị kịp thời: Ngay khi có triệu chứng như đau tai, sốt, hoặc khó chịu, hãy đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời.
• Dùng thuốc đúng cách: Tuân thủ đúng liệu trình thuốc mà bác sĩ kê đơn, không tự ý dừng thuốc khi chưa đủ liều.
• Chăm sóc tại nhà: Giữ vệ sinh tai sạch sẽ, uống nhiều nước và nghỉ ngơi đầy đủ để cơ thể nhanh hồi phục.

2. Có nên sử dụng thuốc kháng sinh mỗi khi bị viêm tai giữa?

Trả lời:

Không phải tất cả các trường hợp viêm tai giữa đều cần sử dụng thuốc kháng sinh. Quyết định dùng kháng sinh phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và mức độ nghiêm trọng của triệu chứng.

Giải thích:

Viêm tai giữa có thể do vi khuẩn, virus hoặc nấm gây ra. Thuốc kháng sinh chỉ hiệu quả trong trường hợp viêm tai giữa do vi khuẩn. Nếu bị viêm tai giữa do virus, việc sử dụng kháng sinh là không cần thiết và có thể gây kháng kháng sinh. Trong một số trường hợp, viêm tai giữa nhẹ có thể tự khỏi mà không cần dùng kháng sinh. Bác sĩ sẽ dựa trên nguyên nhân và triệu chứng cụ thể để đưa ra phác đồ điều trị phù hợp nhất.

Hướng dẫn:

• Khám sức khỏe: Khi có triệu chứng nghi ngờ viêm tai giữa, hãy đi khám bác sĩ để được chẩn đoán chính xác nguyên nhân và mức độ bệnh.
• Tuân theo chỉ định của bác sĩ: Không tự ý sử dụng hoặc ngừng sử dụng thuốc kháng sinh. Hãy tuân thủ đúng theo hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo hiệu quả điều trị.
• Theo dõi triệu chứng: Quan sát sự tiến triển của triệu chứng, nếu không cải thiện hoặc nặng hơn, hãy ngay lập tức đến gặp bác sĩ để có sự điều chỉnh kịp thời.

3. Có các biện pháp phòng ngừa viêm tai giữa không?

Trả lời:

Có, việc thực hiện một số biện pháp phòng ngừa có thể giảm nguy cơ mắc viêm tai giữa, đặc biệt là ở trẻ em.

Giải thích:

Viêm tai giữa thường xảy ra do nhiễm trùng từ đường hô hấp lan sang tai giữa. Một số yếu tố làm tăng nguy cơ viêm tai giữa bao gồm hệ miễn dịch yếu, tiếp xúc với khói thuốc lá, dị ứng và vệ sinh tai không đúng cách. Do đó, việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa sẽ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh.

Hướng dẫn:

• Giữ vệ sinh cá nhân: Hãy rửa tay thường xuyên, vệ sinh mũi và họng đúng cách, đặc biệt trong mùa lạnh và khi thời tiết thay đổi.
• Tránh khói thuốc lá: Hạn chế tiếp xúc với khói thuốc lá vì nó làm yếu hệ miễn dịch và tăng nguy cơ nhiễm trùng.
• Thực hiện tiêm phòng: Đưa trẻ đi tiêm phòng các loại vaccin ngừa các bệnh như cúm, phế cầu khuẩn để giảm nguy cơ nhiễm trùng.
• Duy trì không khí sạch sẽ: Sử dụng máy lọc không khí trong nhà để giảm các chất gây dị ứng, tạo môi trường sống sạch sẽ cho trẻ nhỏ.

Kết luận và khuyến nghị

Kết luận

Qua bài viết này, chúng ta đã khám phá chi tiết về các loại thuốc điều trị viêm tai giữa, những lưu ý khi sử dụng và cách chăm sóc đúng cách. Viêm tai giữa là một bệnh lý có thể chữa khỏi hoàn toàn nếu được chẩn đoán và điều trị kịp thời, đặc biệt khi điều trị đúng phác đồ và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ.

Khuyến nghị

Để điều trị hiệu quả viêm tai giữa, việc quan trọng nhất là phát hiện sớm và tuân thủ đúng liệu trình điều trị. Bạn đọc cũng nên thực hiện các biện pháp phòng ngừa như giữ vệ sinh sạch sẽ, tránh tiếp xúc với khói thuốc lá và thực hiện các mũi tiêm phòng đầy đủ cho trẻ. Chăm sóc sức khỏe tai là một phần quan trọng để bảo vệ thính lực và chất lượng cuộc sống.

Tài liệu tham khảo

1. Otitis Media: Diagnosis and Treatment
   https://www.aafp.org/pubs/afp/issues/2013/1001/p435.html Ngày truy cập 24/8/2023

2. Otitis media: diagnosis and treatment
   https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24134083/ Ngày truy cập 24/8/2023

3. Ear infection (middle ear)
   https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/ear-infections/diagnosis-treatment/drc-20351622 Ngày truy cập 24/8/2023

4. Drugs for Treatment of Otitis Media
   https://www.medindia.net/drugs/medical-condition/otitismedia.htm Ngày truy cập 24/8/2023

5. Acute Otitis Media In Adults
   https://www.uptodate.com/contents/acute-otitis-media-in-adults# Ngày truy cập 24/8/2023

6. Otitis Media Treatments
   https://www.news-medical.net/health/Otitis-Media-Treatments.aspx Ngày truy cập 24/8/2023