Mở đầu
Bạn đã bao giờ gặp phải tình trạng gội đầu xong vẫn ngứa và có gàu chưa? Đây là một câu hỏi phổ biến và khá khó chịu mà nhiều người gặp phải. Gàu không chỉ làm giảm thẩm mỹ của mái tóc, mà còn gây cảm giác ngứa ngáy khó chịu và thiếu tự tin trong giao tiếp. Điều này có thể xảy ra dù bạn có chăm sóc da đầu đều đặn và sử dụng dầu gội trị gàu hàng ngày. Vậy nguyên nhân là gì và làm sao để khắc phục tình trạng này? Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu sâu về nguyên nhân và biện pháp khắc phục gàu hiệu quả nhất.
Tham khảo/Tham vấn chuyên môn:
Trong bài viết này, chúng tôi tham khảo thông tin từ Ban Tham vấn Y khoa Hello Bacsi, một tổ chức uy tín trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, và các nguồn tài liệu từ Học viện Da Liễu Hoa Kỳ (AAAD), Cleveland Clinic, và Mayo Clinic.
Nội dung từ các bài viết trên VietMek.com chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho lời khuyên, chẩn đoán hoặc điều trị y tế chuyên nghiệp. Vui lòng tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia y tế trước khi áp dụng bất kỳ thông tin nào từ bài viết này.
Gàu là gì?
Gàu là tình trạng da đầu sản xuất và loại bỏ các tế bào da với tốc độ nhanh bất thường, thường biểu hiện bằng da đầu bị khô và dễ bong tróc thành mảnh vụn hoặc từng mảng nhỏ màu trắng. Dù không gây hại và không truyền nhiễm, gàu làm mất tự tin và có thể kèm theo tình trạng ngứa, đỏ da đầu và rụng tóc.
Khi bị gàu, mọi người thường tìm đến các loại dầu gội trị gàu để kiểm soát tình trạng. Tuy nhiên, không phải lúc nào điều này cũng mang lại hiệu quả. Lý do vì sao?
Nguyên nhân của gàu và ngứa da đầu
Mặc dù gội đầu đều đặn, bạn vẫn có thể gặp vấn đề với gàu do nhiều nguyên nhân:
Da đầu khô
Da đầu khô dễ dẫn đến tình trạng gàu. Khi da không đủ độ ẩm, lớp biểu bì bong tróc mạnh hơn, tạo thành vảy gàu. Các yếu tố sau góp phần làm da đầu khô:
- Thời tiết lạnh và khô: Mùa đông với không khí khô lạnh khiến da đầu bị mất độ ẩm.
- Sử dụng nước nóng để gội đầu: Nước nóng làm mất đi lớp dầu tự nhiên bảo vệ da đầu.
- Sản phẩm chăm sóc tóc có chứa cồn: Cồn là thành phần tẩy rửa mạnh trong nhiều sản phẩm chăm sóc tóc, dễ làm da đầu khô.
Để khắc phục tình trạng da đầu khô, bạn có thể tăng cường độ ẩm bằng việc sử dụng dầu dưỡng ẩm hoặc gội đầu bằng nước ấm thay vì nước nóng.
Gội đầu bằng nước nóng
Việc sử dụng nước nóng để gội đầu có thể làm khô da đầu, một yếu tố dẫn đến sự hình thành gàu. Theo các chuyên gia từ Học viện Da Liễu Hoa Kỳ, việc gội đầu và tắm bằng nước nóng lâu ngày làm da đầu khô và dễ bong tróc.
Mẹo: Hãy sử dụng nước ấm hoặc nước mát để gội đầu. Điều chỉnh nhiệt độ nước sao cho không quá nóng để bảo vệ da đầu khỏi tình trạng khô và mất dầu.
Gãi mạnh vào da đầu trong khi gội
Nhiều người có thói quen gãi mạnh vào da đầu khi gội để loại bỏ bụi bẩn, nhưng hành động này không những không hiệu quả mà còn gây tổn thương cho da đầu. Việc gãi mạnh có thể làm da đầu ửng đỏ và bong tróc nhiều hơn.
Mẹo: Khi gội đầu, hãy dùng đầu ngón tay mát-xa nhẹ nhàng, không dùng móng tay để gãi mạnh, sẽ giúp máu lưu thông tốt hơn và bảo vệ da đầu khỏi trầy xước.
Tần suất gội đầu không phù hợp
Gội đầu quá nhiều hoặc quá ít đều có thể dẫn đến tình trạng gàu. Theo Cleveland Clinic, tần suất gội đầu phụ thuộc vào nhiều yếu tố như loại tóc, mức độ vận động và khí hậu.
- Gội đầu quá nhiều: Da đầu mất đi lớp dầu tự nhiên, lớp dầu bảo vệ này sẽ bị rửa trôi, dẫn đến tình trạng da bị khô.
- Gội đầu quá ít: Lượng dầu tự nhiên, bụi bẩn và tế bào chết tích tụ, dẫn đến da đầu bị ngứa và gàu.
Mẹo: Tần suất gội đầu lý tưởng thường là 2-3 lần mỗi tuần tùy thuộc vào loại tóc và tình trạng da đầu của bạn.
Gội đầu sau khi vừa nhuộm tóc
Thuốc nhuộm chứa các thành phần hóa học như amoniac, hydrogen peroxide và paraphenylenediamine (PPD), có thể làm tóc khô, giòn và dễ gãy. Khi đó, tình trạng gàu xuất hiện với các mảng gàu màu vàng.
Mẹo: Chọn các sản phẩm dưỡng tóc không chứa các hóa chất này hoặc sử dụng sản phẩm chăm sóc tóc chuyên biệt dành cho tóc nhuộm để giảm thiểu tình trạng gàu.
Gàu do bệnh lý về da đầu
Một số bệnh lý về da đầu gây ra tình trạng gàu, bao gồm:
- Viêm da tiết bã (seborrheic dermatitis): Gây ra các mảng vảy, ngứa và đỏ.
- Nấm malassezia: Một loại nấm tự nhiên sống trên da đầu, khi phát triển quá mức sẽ gây kích ứng và gàu.
- Nấm ngoài da (ringworm): Gây ra phát ban đỏ hoặc bạc, dẫn đến rụng tóc từng mảng.
- Bệnh chàm (eczema): Da khô, đỏ, bong tróc và rất ngứa.
- Viêm da tiếp xúc (contact dermatitis): Da đỏ, kích ứng do phản ứng với các sản phẩm chăm sóc tóc.
- Vẩy nến (psoriasis): Các mảng da đỏ, bong tróc, đóng vảy và đau.
Sử dụng loại dầu gội không phù hợp
Việc sử dụng dầu gội không phù hợp có thể làm tình trạng gàu trở nên tồi tệ hơn. Dầu gội chứa thành phần tẩy rửa mạnh (sulfate) hoặc không chứa thành phần dưỡng ẩm sẽ làm khô da đầu, làm tăng nguy cơ bị gàu.
Các thành phần cần xem xét khi chọn dầu gội:
- Sulfate: Chất tẩy rửa mạnh; tìm loại không chứa sunfat để tránh khô và hư tổn.
- Protein: Keratin, collagen hoặc protein lúa mì thủy phân giúp tăng cường sức khỏe cho tóc.
- Thành phần dưỡng ẩm: Bơ hạt mỡ, dầu dừa hoặc dầu argan giúp dưỡng ẩm và nuôi dưỡng tóc.
- Độ pH: Tìm sản phẩm có độ pH trung tính (khoảng 5.5) để không làm hại tóc và da đầu.
Các câu hỏi phổ biến liên quan đến gội đầu và gàu
1. Tại sao gội đầu xong vẫn còn gàu và ngứa?
Trả lời:
Các nguyên nhân chính có thể do da đầu khô, sử dụng dầu gội không phù hợp, hoặc mắc phải các bệnh lý về da đầu.
Giải thích:
- Da đầu khô: Do sử dụng nước nóng hoặc sản phẩm chứa cồn làm khô da đầu.
- Sử dụng dầu gội không phù hợp: Chọn loại dầu gội có thành phần tẩy rửa mạnh, không có chức năng dưỡng ẩm cho da đầu.
- Bệnh lý về da đầu: Các bệnh như viêm da tiết bã, nấm malassezia, bệnh chàm… làm da đầu bong tróc, ngứa và dễ xuất hiện gàu.
Hướng dẫn:
- Dưỡng ẩm da đầu: Sử dụng dầu dưỡng hoặc các sản phẩm dưỡng ẩm cho da đầu để tránh khô.
- Chọn dầu gội phù hợp: Sử dụng dầu gội có thành phần dưỡng ẩm, tránh sulfate và có độ pH trung tính.
- Thăm khám bác sĩ da liễu: Nếu tình trạng không cải thiện, bạn nên thăm khám bác sĩ để xác định nguyên nhân và có biện pháp điều trị phù hợp.
2. Có nên gội đầu nhiều khi bị gàu không?
Trả lời:
Không nên gội đầu quá nhiều, vì điều này có thể làm tình trạng gàu trở nên tồi tệ hơn.
Giải thích:
Gội đầu nhiều lần trong tuần với dầu gội chứa chất tẩy rửa mạnh sẽ làm mất lớp dầu tự nhiên của da đầu, khiến da đầu khô, bong tróc và sản xuất thêm gàu. Ngược lại, gội đầu quá ít sẽ khiến bã nhờn, bụi bẩn tích tụ nhiều, cũng gây tình trạng ngứa và gàu.
Hướng dẫn:
- Giới hạn tần suất gội đầu: 2-3 lần/tuần là hợp lý cho hầu hết mọi người.
- Sử dụng dầu gội phù hợp: Hãy chọn loại dầu gội không chứa sulfate, chứa các thành phần dưỡng ẩm.
- Xác định loại tóc và điều chỉnh tần suất: Đặc điểm tóc như tóc khô, dầu, mỏng hoặc dày cần có chế độ gội đầu phù hợp.
3. Đầu nhiều gàu phải làm sao?
Trả lời:
Nếu tình trạng gàu kéo dài và không cải thiện, hãy thăm khám bác sĩ để biết nguyên nhân chính xác và có biện pháp điều trị thích hợp.
Giải thích:
Gàu kéo dài có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau như các bệnh lý ảnh hưởng đến da đầu, thói quen gội đầu sai cách hoặc sử dụng sản phẩm không phù hợp. Chỉ có chuyên gia y tế mới có thể đưa ra chẩn đoán chính xác và kế hoạch điều trị phù hợp.
Hướng dẫn:
- Chọn sản phẩm chăm sóc tóc phù hợp: Sử dụng dầu gội có thành phần trị gàu và dưỡng ẩm.
- Thay đổi thói quen gội đầu: Không gãi mạnh vào da đầu, hạn chế gội đầu với nước quá nóng.
- Thăm khám bác sĩ: Nhận tư vấn chuyên môn, có thể cần sử dụng thuốc hoặc sản phẩm đặc trị theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Kết luận và khuyến nghị
Kết luận
Gội đầu thường xuyên nhưng vẫn bị gàu và ngứa là vấn đề phổ biến mà nhiều người gặp phải. Nguyên nhân có thể do quá trình chăm sóc da đầu không đúng cách, bệnh lý về da đầu, hoặc sử dụng sản phẩm không phù hợp. Việc lựa chọn sản phẩm dưỡng ẩm và phù hợp với da đầu, điều chỉnh thói quen gội đầu là rất quan trọng để giải quyết vấn đề này.
Khuyến nghị
Hãy chú ý đến việc lựa chọn sản phẩm chăm sóc tóc và thói quen gội đầu của bạn. Nếu tình trạng không cải thiện dù đã áp dụng các biện pháp tại nhà, hãy tư vấn bác sĩ da liễu để được thăm khám kỹ lưỡng hơn. Chăm sóc da đầu đúng cách không chỉ giúp bạn có mái tóc khoẻ đẹp mà còn tăng sự tự tin, thoải mái trong cuộc sống hàng ngày.
Tài liệu tham khảo
- Dandruff, Cradle Cap, and Other Scalp Conditions: MedlinePlus
- Dandruff – Symptoms and causes – Mayo Clinic
- Seborrheic dermatitis: Self-care – American Academy of Dermatology
- Dry Scalp: Causes, Treatment & Prevention – Cleveland Clinic
- Here’s How Often You Should Wash Your Hair – Cleveland Clinic
- 6 curly hair care tips from dermatologists – American Academy of Dermatology
- How to treat dandruff – American Academy of Dermatology