Giải pháp từ thiên nhiên trị ho hiệu quả, an toàn ngay tại nhà

Mở đầu

Ho là triệu chứng rất phổ biến mỗi khi thời tiết thay đổi hoặc khi hệ miễn dịch của chúng ta bị suy giảm. Nhiều người tìm cách sử dụng thuốc hoặc các sản phẩm y tế để làm giảm triệu chứng này. Tuy nhiên, bạn có biết rằng có rất nhiều phương pháp tự nhiên có thể giúp trị ho ngay tại nhà một cách hiệu quả và an toàn? Các bài thuốc từ thiên nhiên không chỉ giúp làm dịu cổ họng mà còn mang lại nhiều lợi ích khác cho sức khỏe. Bài viết này sẽ giới thiệu đến bạn những phương pháp trị ho từ thiên nhiên ngay tại nhà mà ai cũng có thể áp dụng. Hãy cùng khám phá nhé!

Tham khảo/Tham vấn chuyên môn:

Bài viết này tham khảo và sử dụng thông tin từ nhiều nguồn uy tín như: Ban biên tập Hello Bacsi, các nghiên cứu trên tạp chí PubMed và các bài viết từ các trang y tế uy tín khác như NCIB, Sage, và Tandfonline.

Các giải pháp thiên nhiên trị ho hiệu quả

Rau cải cúc (tần ô)

Rau cải cúc là một bài thuốc dân gian quen thuộc với nhiều công dụng tuyệt vời trong việc trị ho. Rau cải cúc chứa nhiều dưỡng chất như kali, chất xơ, vitamin A và C, canxi và flavonoid. Theo Y học cổ truyền, tần ô có vị ngọt, đắng, the, mùi thơm, tính mát và không có độc. Tần ô có tác dụng thanh đờm, tiêu thực, yên khí, lợi trường vị nên thường được dùng chữa bệnh, trong đó có các bệnh về ho.

• Bài thuốc số 1: Chuẩn bị 6g tần ô và 2-3 thìa mật ong. Sau đó, rửa sạch rau tần ô, thái nhỏ, để vào bát. Đổ mật ong vào trộn đều rồi cho vào nồi, đậy nắp để hấp cách thủy trong 15 phút rồi lấy ra ăn.
• Bài thuốc số 2: Chuẩn bị 90g rau cải cúc với lượng đường phèn vừa đủ. Sau đó, rửa sạch rau tần ô, cho vào nồi đun với 3 bát nước trong 15 phút. Tiếp đến, bạn lọc bỏ bã, cho đường phèn vào nấu cho đến khi đường tan. Chia nước thành 2 lần uống vào buổi sáng và buổi tối trước khi đi ngủ.

Ví dụ, bạn có thể áp dụng bài thuốc số 1 cho trẻ em hoặc người già có sức đề kháng yếu vì rau cải cúc rất an toàn và không gây tác dụng phụ.

Cây húng chanh

Cây húng chanh là một dược liệu thường được sử dụng để điều trị ho mãn tính, hen suyễn, viêm phế quản và viêm họng. Húng chanh giúp làm sạch sự tích tụ quá mức của đờm hoặc chất nhầy dày trong đường thở hoặc khoang của cơ thể. Một nghiên cứu năm 2016 đã nhận thấy đồ uống hoặc nước sắc từ cây húng chanh có thể là phương pháp điều trị hiệu quả đối với bệnh cúm, ho, viêm phế quản và các vấn đề về cổ họng.

• Bài thuốc số 1: Chuẩn bị 15 – 16 lá húng chanh, sau đó, giã nhuyễn, cho vào túi lọc để ngâm nước nóng hoặc ngâm trong một loại trà khác để uống.
• Bài thuốc số 2: Lấy 15 – 16 lá húng chanh và 4 – 5 quả tắc (quất) xanh rửa sạch, cắt đôi. Thêm đường phèn và hấp cách thủy trong 20 phút. Uống liên tục 1 – 2 lần/ ngày cho đến khi cơn ho có đờm thuyên giảm.

Ví dụ này rất thích hợp cho những người có triệu chứng ho mãn tính hoặc hen suyễn. Sự kết hợp giữa húng chanh và tắc sẽ tăng cường hiệu quả trị liệu.

Rễ cây thục quỳ

Rễ cây thục quỳ là một loại thảo dược có lịch sử lâu đời được sử dụng để điều trị ho và viêm họng. Loại thảo mộc này có thể làm giảm kích ứng ho do đàm nhiều trong họng. Một nghiên cứu nhỏ năm 2005 cho thấy siro ho thảo dược có chứa rễ cây thục quỳ, cùng với cỏ xạ hương và cây thường xuân có tác dụng làm giảm ho hiệu quả do cảm lạnh thông thường và nhiễm trùng đường hô hấp.

• Cách sử dụng: Dùng 2g rễ cây thục quỳ ngâm trong nước lạnh và để yên trong 2 giờ. Sử dụng hỗn hợp như nước súc miệng 2 lần trong ngày. Rễ cây thục quỳ cũng có sẵn dưới dạng thảo mộc khô hoặc trà túi lọc. Bạn có thể uống kèm với nước nóng rồi uống ngay.

Ví dụ, đối với những người thường xuyên bị viêm họng hoặc ho khan do đàm nhiều, phương pháp dùng rễ cây thục quỳ này rất hữu ích.

Lá hẹ

Lá hẹ là một loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng như vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa. Trong Đông y, lá hẹ cũng là một vị thuốc quan trọng trong nhiều bài thuốc trị ho, viêm họng. Cây hẹ có tính ấm, vị cay ngọt, có công dụng kháng khuẩn, ôn trung, trợ khí, tiêu đờm.

• Bài thuốc số 1: Chuẩn bị 12 – 24g lá hẹ tươi, rửa sạch rồi ngâm với nước muối trong 15 phút. Sau đó, bạn cắt nhỏ lá hẹ, cho vào máy xay sinh tố xay nhuyễn, thêm 1 ly nước ấm vào, quậy đều hỗn hợp, lọc lấy nước cốt. Hãy chia nước lá hẹ uống 2-3 lần trong ngày để điều trị ho hiệu quả.
• Bài thuốc số 2: Chuẩn bị 1 nắm lá hẹ tươi và 3 thìa mật ong nguyên chất. Bạn cho lá hẹ (đã rửa sạch) vào một cái chén sành, đổ mật ong đến khi ngập mặt lá. Đem mật ong và lá hẹ hấp cách thủy trong 20 – 30 phút. Chắt lấy nước uống 4 – 5 lần/ngày để làm dịu cơn ho.

Ví dụ, bài thuốc từ lá hẹ và mật ong rất hiệu quả trong việc điều trị ho có đờm ở người lớn và trẻ em trên 1 tuổi.

Gừng tươi

Gừng là nguyên liệu “nổi tiếng” trong các bài thuốc nam trị ho. Gừng có đặc tính chống viêm giúp làm dịu cơn ho khan, hen suyễn, giảm buồn nôn và các cơn đau. Một nghiên cứu từ năm 2015 đã kiểm tra 10 sản phẩm tự nhiên khác nhau được sử dụng trong các loại thuốc truyền thống của châu Á, trong đó có gừng. Các nhà nghiên cứu phát hiện rằng gừng và các phương thuốc khác, bao gồm cả mật ong, vẫn tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong điều trị ho theo y học cổ truyền.

• Bài thuốc số 1: Lấy 60g gừng tươi rửa sạch, giã nhuyễn và nấu với nửa lít nước trong 30 phút. Lọc lấy nước, thêm chút mật ong khuấy đều là uống được. Ngày uống 2 lần sáng và tối cho đến khi cơn ho hết hẳn.
• Bài thuốc số 2: Lấy 7 lát gừng sống, giã nhuyễn, vắt lấy nước cốt, uống 2 – 3 lần/ ngày. Bạn có thể dùng kèm với trà hoặc trong các món ăn tuy nhiên hỗn hợp có thể gây khó chịu cho dạ dày hoặc bị ợ chua.
• Bài thuốc số 3: Lấy ít gừng tươi đập cho dập rồi đun với nước sôi, chờ nước nguội thì dùng ngâm chân, massage lòng bàn chân trong vòng 20 – 30 phút.

Ví dụ bài thuốc đầu tiên từ gừng và mật ong rất hữu ích, nhất là khi bạn bị cảm lạnh và ho khan.

Cỏ xạ hương

Cỏ xạ hương là một phương thuốc thường được sử dụng để trị ho, đau họng, viêm phế quản và các vấn đề về tiêu hóa. Một phân tích tổng hợp năm 2015 của một số nghiên cứu đưa ra bằng chứng mạnh mẽ cho thấy rằng việc sử dụng các chế phẩm cỏ xạ hương giúp giảm bớt các triệu chứng ho. Một nghiên cứu khác vào năm 2021 cũng cho thấy những người sử dụng kết hợp cỏ xạ hương và thuốc thường xuân cải thiện các triệu chứng viêm phế quản, ho và chất lượng cuộc sống nói chung.

• Phương pháp: Để pha trà cỏ xạ hương, bạn có thể dùng cỏ tươi hay cỏ khô đều được. Nếu dùng lá tươi bạn dùng khoảng 2 thìa, nếu lá khô dùng 1 thìa. Lá cỏ sẽ được hãm với 300ml nước sôi trong khoảng 5 – 7 phút là dùng được. Khi uống, bạn có thể cho thêm chút mật ong để làm tăng hương vị.

Ví dụ, cỏ xạ hương rất thích hợp cho những người bị viêm phế quản hoặc có ho mãn tính.

Mật ong

Mật ong là một phương thuốc trị ho rất hiệu quả đã được kiểm chứng qua nhiều nghiên cứu. Một đánh giá vào năm 2021 phát hiện rằng mật ong có thể cải thiện các triệu chứng nhiễm trùng đường hô hấp trên. Một nghiên cứu khác năm 2021 so sánh mật ong với dextromethorphan – một loại thuốc giảm ho phổ biến – và thấy rằng mật ong có hiệu quả ngang bằng, thậm chí cao hơn dextromethorphan khi điều trị ho.

• Bài thuốc số 1: Ngậm một thìa mật ong để mật ong tan ra và từ từ nuốt xuống cổ họng. Lặp lại từ 2 đến 3 lần trong ngày để giảm ho có đờm.
• Bài thuốc số 2: Pha 1 thìa mật ong với 30ml nước ấm và uống hết từ từ, chậm rãi. Bạn cũng có thể pha mật ong uống chung với trà thảo mộc.

Lưu ý: Tuyệt đối không cho trẻ em dưới 1 tuổi dùng bài thuốc nam từ mật ong để trị ho có đờm.

Các câu hỏi phổ biến liên quan đến trị ho từ thiên nhiên

1. Trị ho bằng mật ong có an toàn không?

Trả lời:

Có, trị ho bằng mật ong là một phương pháp an toàn và hiệu quả cho người lớn và trẻ em trên 1 tuổi.

Giải thích:

Mật ong có chứa nhiều chất kháng viêm, chống oxi hóa và kháng khuẩn, giúp làm dịu cổ họng và giảm triệu chứng ho. Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng mật ong có hiệu quả trong việc giảm triệu chứng ho tương đương hoặc thậm chí hơn so với một số thuốc ho phổ biến như dextromethorphan.

Hướng dẫn:

Bạn có thể sử dụng mật ong bằng cách uống trực tiếp hoặc pha với nước ấm. Một phương pháp đơn giản là pha 1 thìa mật ong với 30ml nước ấm và uống từ từ. Lưu ý không nên sử dụng mật ong cho trẻ em dưới 1 tuổi vì có thể gây ngộ độc.

2. Tôi nên dùng bao nhiêu lá hẹ mỗi ngày để trị ho?

Trả lời:

Bạn nên dùng 12 – 24g lá hẹ tươi mỗi ngày để trị ho.

Giải thích:

Lá hẹ chứa nhiều chất kháng khuẩn, chất chống oxy hóa và có tính ấm, giúp làm dịu cơn ho nhanh chóng. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc sử dụng lá hẹ đúng liều lượng sẽ có hiệu quả trong việc giảm triệu chứng ho.

Hướng dẫn:

Bạn có thể dùng lá hẹ tươi ngâm với nước muối, sau đó xay nhuyễn với nước ấm rồi uống hoặc hấp cách thủy với mật ong để uống 4 – 5 lần/ngày.

3. Làm thế nào để sử dụng gừng tốt nhất để trị ho?

Trả lời:

Có nhiều cách để sử dụng gừng nhưng cách tốt nhất là bạn có thể nhai gừng sống, hoặc nấu nước gừng với mật ong để uống.

Giải thích:

Gừng có tác dụng chống viêm, kháng khuẩn và làm dịu cổ họng, giúp giảm cơn ho nhanh chóng. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng gừng có tác dụng mạnh khi kết hợp với mật ong, tăng cường hiệu quả trị liệu.

Hướng dẫn:

Bạn có thể lấy 60g gừng tươi giã nhuyễn, nấu với nửa lít nước trong 30 phút, sau đó thêm mật ong và uống 2 lần mỗi ngày. Hoặc bạn có thể lấy nước cốt gừng tươi pha với mật ong để uống trực tiếp.

Kết luận và khuyến nghị

Kết luận

Trị ho từ thiên nhiên không chỉ giúp giảm triệu chứng hiệu quả mà còn rất tốt cho sức khỏe tổng thể. Các phương pháp từ rau cải cúc, cây húng chanh, rễ cây thục quỳ, lá hẹ, gừng và mật ong đều được nhiều người tin dùng và có những nghiên cứu khoa học hỗ trợ. Đặc biệt, sử dụng các giải pháp từ thiên nhiên giúp hạn chế việc dùng thuốc và tránh các tác dụng phụ không mong muốn.

Khuyến nghị

Nếu bạn đang bị ho, hãy thử dùng các phương pháp từ thiên nhiên như đã nêu trong bài viết. Điều quan trọng là bạn cần duy trì đều đặn và kết hợp với chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh. Nếu triệu chứng không giảm hoặc trở nên nghiêm trọng hơn, bạn nên tìm đến bác sĩ để được tư vấn và điều trị thích hợp. Chúc bạn luôn khỏe mạnh!

Tài liệu tham khảo

1. Plectranthus amboinicus (Lour.) Spreng: Botanical, Phytochemical, Pharmacological and Nutritional Significance
2. Open trial to assess aspects of safety and efficacy of a combined herbal cough syrup with ivy and thyme
3. Rau Tần Ô Trị Ho: Bài Thuốc Và Những Lưu Ý Khi Sử Dụng
4. Natural products for chronic cough: Text mining the East Asian historical literature for future therapeutics
5. Effectiveness and tolerability of the thyme/ivy herbal fluid extract BNO 1200 for the treatment of acute cough: an observational pharmacy-based study