Mở đầu
Việc tầm soát ung thư vú là một khâu quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe cho chị em phụ nữ, đặc biệt là những người đã đặt túi ngực. Dù túi ngực không làm tăng nguy cơ ung thư vú, nhưng chúng cũng không có tác dụng bảo vệ người bệnh khỏi bệnh này. Vì vậy, nếu thuộc đối tượng có nguy cơ cao, việc tầm soát từ giai đoạn sớm là vô cùng cần thiết. Bài viết dưới đây sẽ giới thiệu về những phương pháp tầm soát hiệu quả cho phụ nữ đặt túi ngực, bao gồm các phương tiện như tự khám tuyến vú, khám bác sĩ, chụp X-quang, siêu âm và chụp MRI.
Tham khảo/Tham vấn chuyên môn:
Bài viết này tham khảo ý kiến chuyên môn từ Bác sĩ chuyên khoa II Phùng Thị Phương Chi – Bác sĩ chuyên khoa ung bướu tại Trung tâm Ung bướu – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.
Nội dung từ các bài viết trên VietMek.com chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho lời khuyên, chẩn đoán hoặc điều trị y tế chuyên nghiệp. Vui lòng tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia y tế trước khi áp dụng bất kỳ thông tin nào từ bài viết này.
Tại sao cần thực hiện tầm soát ung thư vú ở phụ nữ đặt túi ngực?
Đặt túi ngực (implant) là xu hướng đang ngày càng gia tăng, không chỉ vì mục đích thẩm mỹ mà còn để sửa chữa những khuyết tật bẩm sinh hoặc tái tạo sau phẫu thuật cắt tuyến vú. Tuy nhiên, dù túi ngực không làm tăng nguy cơ ung thư vú, chúng cũng không giúp bảo vệ tránh được bệnh này. Việc tầm soát vẫn rất cần thiết, đặc biệt với những phụ nữ có các yếu tố nguy cơ như lớn tuổi, thừa cân, tiền sử gia đình có người mắc ung thư vú, hoặc mang gen đột biến liên quan đến ung thư vú.
Implant vú có liên quan đến một loại ung thư huyết học hiếm gặp là ung thư lymphoma tế bào lớn (BIA-ALCL). Cơ chế này chưa được xác định rõ ràng nhưng thường liên quan đến implant nhám. Triệu chứng của BIA-ALCL bao gồm đau, khối u vú, sưng nề hoặc vú không cân đối. Phụ nữ gặp phải tình trạng này cần lấy bỏ implant, cắt bỏ khu vực xung quanh u và có thể cần trị liệu thêm bằng hóa trị hoặc xạ trị.
Tỷ lệ ung thư vú ở phụ nữ có đặt implant không cao hơn so với phụ nữ thông thường. Vì thế, lịch trình tầm soát ung thư vú cũng áp dụng như nhau cho tất cả phụ nữ. Thông thường, tầm soát nên bắt đầu từ tuổi 40-50 và diễn ra hàng năm.
Các phương tiện tầm soát ung thư vú
Các phương pháp tầm soát ung thư vú bao gồm:
- Tự khám tuyến vú: Đây là phương pháp đơn giản và có thể thực hiện tại nhà để phát hiện sớm các triệu chứng bất thường.
- Bác sĩ thăm khám tuyến vú: Việc thăm khám bởi bác sĩ có thể phát hiện tới 55-60% ung thư vú ngay cả khi không thấy qua phim X-quang, đặc biệt hiệu quả ở phụ nữ dưới 50 tuổi.
- Chụp X-quang vú: X-quang giúp phát hiện tổn thương ung thư vú không hiện rõ qua thăm khám. Khả năng phát hiện ung thư qua X-quang giảm tỷ lệ tử vong xuống tới 5% ở nhóm phụ nữ 50-54 tuổi và 33% ở nhóm phụ nữ 60-69 tuổi.
Ở phụ nữ đặt implant, tuyến vú có một số khác biệt so với tuyến vú thông thường, như sau:
- Việc thăm khám mô tuyến vú không bị ảnh hưởng nhờ kỹ thuật MammaCare.
- Bề mặt láng của implant giúp dàn trải mô tuyến vú, tăng khả năng phát hiện u khi thăm khám.
Tuy nhiên, có một số nhầm lẫn giữa tổn thương ung thư và tổn thương do biến chứng của việc đặt implant:
- Tuyến vú mất cân đối có thể do khối u hoặc co thắt vỏ bao implant, rò rỉ túi silicon hoặc nước muối.
- Khối u hoặc nốt có thể là khối u ác tính hoặc van của implant, vôi hóa xung quanh implant hoặc silicone do rò rỉ.
- Hạch nách có thể là do ung thư vú di căn hoặc chất silicone rò rỉ.
- Nếp nhăn da có thể do thay đổi da cam của ung thư hoặc do biến đổi sau đặt implant.
Quen với cảm giác sau khi đặt implant và phân biệt rõ mô tuyến vú và implant là điều cần thiết.
Implant có thể che lấp hình ảnh ung thư vú khi chụp X quang vú
Tia X-quang trong chụp nhũ ảnh không đủ xuyên thấu nước muối hoặc silicone, dẫn đến thể tích vú bị che lấp từ 22-83% bởi implant. Việc phát hiện khối u phụ thuộc vào vị trí của chúng trên tuyến vú, vì vậy việc chụp X-quang ở phụ nữ có implant đòi hỏi kỹ thuật chụp khéo léo và linh hoạt.
Khi bạn dự tính chụp X-quang tuyến vú, cần thông báo cho bác sĩ và kỹ thuật viên về tình trạng đặt implant. Chắc chắn họ có kinh nghiệm trong chụp X-quang cho phụ nữ có implant, đặc biệt lưu ý về tư thế chụp và lực ép để tránh rách vỡ implant.
Mỗi vú cần hai tư thế chụp X-quang, nhưng với phụ nữ có implant, cần bốn tư thế chụp. Tuyến vú phải được thòng xuống và implant đẩy về phía thành ngực, giảm lực ép. Chất lượng đọc phim X-quang phụ thuộc vào kích thước vú, tình trạng mô tuyến, mô mỡ vú, kích thước và vị trí túi implant, và các biến chứng từ việc đặt implant.
Tỷ lệ vỡ túi ngực implant khi chụp X quang vú
Mặc dù tỷ lệ vỡ túi ngực không cao, nhưng biến chứng này vẫn tồn tại. FDA ghi nhận có khoảng 61/300.000 ca đặt túi ngực bị vỡ khi chụp X-quang.
Ở những tuyến vú đã có sẵn rò rỉ, lực ép của máy chụp có thể làm tăng thêm lượng nước muối hoặc silicone thoát ra và thấm vào mô vú. Đôi khi, lực ép của X-quang làm phá hủy mô xơ xung quanh vú, thay đổi hình dạng vú và làm tuyến vú mềm nhão hơn.
Giá trị của chụp MRI ở phụ nữ đặt implant
Chụp MRI vú là một phương pháp tầm soát tốt và đảm bảo độ nhạy cao cho phụ nữ có implant. Dù chưa có hướng dẫn cụ thể, nhiều báo cáo cho thấy chụp MRI có thuốc cản từ tăng khả năng phát hiện ung thư vú tái phát ở những bệnh nhân được tái tạo bằng implant.
MRI có thể phân biệt rõ ràng nước, mỡ, cơ và implant với độ phân giải cao. Nó nhận diện và đánh giá sự lan rộng của các biến chứng từ implant và rất hữu ích trong việc đánh giá các tổn thương nghi ngờ hoặc ác tính. FDA khuyến cáo, nếu bạn đặt implant silicone, cần chụp MRI sau đó 3 năm để kiểm tra vỡ rách túi, và mỗi 2 năm sau đó định kỳ chụp lại.
MRI mới là tiêu chuẩn vàng so với nhũ ảnh và siêu âm, mặc dù có giá thành cao hơn và cần đánh giá trường hợp cụ thể để phân biệt xảo ảnh do implant.
Các câu hỏi phổ biến liên quan đến tầm soát ung thư vú cho phụ nữ đặt túi ngực
1. Phụ nữ đặt túi ngực có nguy cơ ung thư vú cao hơn không?
Trả lời:
Không, tỷ lệ ung thư vú ở phụ nữ đặt túi ngực không cao hơn so với phụ nữ không đặt túi ngực.
Giải thích:
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc đặt túi ngực không làm tăng nguy cơ ung thư vú. Tuy nhiên, việc đặt túi ngực có thể che lấp hình ảnh trong quá trình chụp X-quang, làm giảm khả năng phát hiện sớm các khối u. Vì vậy, phụ nữ đặt túi ngực cần tuân thủ lịch trình tầm soát ung thư vú như phụ nữ không đặt túi ngực và thực hiện theo đúng hướng dẫn của bác sĩ.
Hướng dẫn:
Phụ nữ đặt túi ngực cần thông báo cho bác sĩ và kỹ thuật viên khi chụp X-quang để áp dụng kỹ thuật chụp phù hợp. Ngoài ra, cần tự kiểm tra tuyến vú thường xuyên và tham khảo ý kiến bác sĩ nếu phát hiện bất kỳ sự thay đổi nào.
2. Làm thế nào để tự kiểm tra tuyến vú khi có túi ngực?
Trả lời:
Bạn vẫn có thể tự kiểm tra tuyến vú dù có đặt túi ngực.
Giải thích:
Việc tự kiểm tra tuyến vú rất quan trọng. Túi ngực thường được đặt dưới cơ ngực hoặc trong mô tuyến vú, do đó bạn vẫn có thể kiểm tra tuyến vú bằng cách áp dụng kỹ thuật MammaCare, cảm nhận vùng mô vú xung quanh túi ngực để phát hiện bất thường.
Hướng dẫn:
Hãy chọn thời điểm khi tuyến vú ít đau nhất trong chu kỳ kinh nguyệt, thường là sau khi kết thúc chu kỳ. Dùng tay, nhẹ nhàng cảm nhận toàn bộ vùng mô vú, bao gồm cả vùng nách và dưới bầu vú. Nếu phát hiện khối u, đau hoặc sự bất thường nào, hãy tới gặp bác sĩ ngay lập tức.
3. Nên sử dụng phương pháp tầm soát ung thư vú nào cho phụ nữ đặt túi ngực?
Trả lời:
Phương pháp tầm soát ung thư vú hiệu quả nhất cho phụ nữ đặt túi ngực là chụp MRI.
Giải thích:
Chụp MRI vú với thuốc cản từ cho độ nhạy tầm soát ung thư vú cao hơn so với chụp X-quang và siêu âm, đặc biệt hữu ích trong việc đánh giá tính toàn vẹn của túi ngực cùng các tổn thương nghi ngờ xung quanh.
Hướng dẫn:
Phụ nữ đặt túi ngực nên thực hiện chụp MRI định kỳ dựa vào khuyến cáo của bác sĩ, đặc biệt khi có túi ngực silicone. Đồng thời, duy trì lịch trình tầm soát, gồm chụp X-quang và siêu âm để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường.
Kết luận và khuyến nghị
Kết luận
Tầm soát ung thư vú ở phụ nữ đặt túi ngực cần diễn ra định kỳ và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ. Điều này bao gồm tự kiểm tra tuyến vú, khám định kỳ tại bác sĩ, chụp X-quang và trong một số trường hợp, chụp MRI để đảm bảo phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường.
Khuyến nghị
Chúng tôi khuyến nghị phụ nữ đặt túi ngực tuân thủ lịch trình tầm soát ung thư vú để đảm bảo sức khỏe. Hãy thông báo cho bác sĩ và kỹ thuật viên khi chụp X-quang và lựa chọn chụp MRI theo hướng dẫn. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ giúp bạn duy trì sức khỏe tốt và phòng tránh các biến chứng nguy hiểm. Cảm ơn bạn đã dành thời gian đọc và quan tâm đến bài viết này. Hãy luôn dành cho mình sự chăm sóc và quan tâm đặc biệt để bảo vệ sức khỏe bản thân.