Cách nhận biết và điều trị viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay: Nguyên nhân, triệu chứng và chẩn đoán.

Mở đầu

Viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay, hay còn được biết đến với tên gọi phổ biến là hội chứng Tennis Elbow, là một tình trạng tổn thương khớp khá phổ biến. Đặc biệt, nó thường gặp ở những người dấu đôi với các môn thể thao hoặc công việc buộc phải sử dụng tay nhiều. Bạn có thể thắc mắc tại sao vấn đề này lại trở nên nghiêm trọng, và liệu có cách nào để nhận biết và điều trị hiệu quả không?

Hãy tưởng tượng bạn đang ở độ tuổi 30-50, tham gia vào những hoạt động hàng ngày hoặc thậm chí chỉ là việc đơn giản như cầm bút viết hoặc đánh răng mà cảm thấy đau nhức, thậm chí có thể dẫn đến những khó khăn nghiêm trọng về vận động. Đây chính là những triệu chứng điển hình mà người bị viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay phải đối mặt.

Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay, từ nguyên nhân, triệu chứng, đến cách chẩn đoán và điều trị. Tôi sẽ cố gắng dùng ngôn ngữ dễ hiểu để giúp bạn nắm bắt thông tin một cách chi tiết và chính xác nhất. Cùng bắt đầu tìm hiểu nhé!

Tham khảo/Tham vấn chuyên môn:

Để đảm bảo tính chính xác và đáng tin cậy của bài viết, tôi đã tham khảo các thông tin từ những nguồn uy tín như Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec và các tài liệu khoa học liên quan khác. Trong bài viết dưới đây, bạn sẽ bắt gặp nhiều thông tin chi tiết mà tôi tổng hợp từ các tài liệu này.

Tổng quan về viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay

Nguyên nhân

Viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay là một tổn thương liên quan đến việc sử dụng quá mức cơ bắp của phần cẳng tay, đặc biệt là các cơ duỗi cổ tay và ngón tay. Nguyên nhân phổ biến nhất là do sự căng thẳng và quá tải kéo dài của các cơ này, khiến chúng dễ bị tổn thương.

Đối tượng dễ bị viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay thường là những người chơi các môn thể thao như tennis, cầu lông, golf, hoặc những người làm các công việc đòi hỏi sự vận động lặp đi lặp lại của tay như họa sĩ, nhạc công, ngư dân, thợ mộc, v.v.

1. Chơi thể thao: Những người tham gia các môn thể thao như tennis, cầu lông, golf thường phải sử dụng tay nhiều. Đặc biệt là các động tác duỗi tay đối kháng, nếu thực hiện không đúng cách hoặc quá tầm có thể gây ra căng thẳng cho gân cơ và dẫn đến tổn thương.

2. Nghề nghiệp: Một số công việc yêu cầu sự vận động lặp đi lặp lại của cánh tay và cổ tay, điều này cũng làm tăng nguy cơ bị viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay. Ví dụ như người họa sĩ phải sử dụng tay nhiều để vẽ hoặc các nhạc công chơi nhạc cụ.

3. Sai cách thực hiện động tác: Một số người không cần vận động nhiều nhưng thực hiện các động tác sai cách, đột ngột hoặc quá tầm cũng có thể gây ra tổn thương cho gân và gây viêm.

Ví dụ như một vận động viên chơi tennis không thực hiện đúng kỹ thuật khi phát bóng, có thể gây ra căng thẳng không cần thiết cho cánh tay, dễ dẫn đến viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay.

Triệu chứng

Các triệu chứng của viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay thường phát triển từ từ và kéo dài trong nhiều tháng. Biểu hiện chính bao gồm:

• Đau nhức: Đau xuất hiện ở vùng lồi cầu ngoài xương cánh tay, có thể lan rộng xuống cổ tay và cẳng tay. Đau thường tăng lên khi thực hiện các động tác duỗi cổ tay, nâng vác vật nặng, và đôi khi xuất hiện ngay cả khi nghỉ ngơi.
• Hạn chế vận động: Các động tác duỗi tay, ngửa bàn tay và cầm nắm đồ vật bị hạn chế. Thậm chí, các hoạt động cơ bản hàng ngày như đánh răng, cầm viết cũng trở nên khó khăn.
• Tê rần hoặc ngứa: Cảm giác tê rần, ngứa hoặc nóng ran ở khuỷu tay, lan đến cánh tay hoặc các ngón tay.

Việc phát hiện sớm các triệu chứng này có thể giúp việc điều trị trở nên dễ dàng và hiệu quả hơn.

Đường lây truyền

Viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay không phải là một bệnh truyền nhiễm. Nó không lây truyền từ người này sang người khác. Đây là một loại chấn thương cơ học, liên quan đến việc sử dụng lặp đi lặp lại và quá mức của một số cơ bắp và gân.

Đối tượng nguy cơ

Những người có nguy cơ cao bị viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay bao gồm:

• Những người thường xuyên phải sử dụng tay trong công việc hoặc thể thao.
• Người chơi các môn thể thao như tennis, cầu lông, golf.
• Những nghề nghiệp yêu cầu vận động liên tục của cánh tay và cổ tay như họa sĩ, nhạc công.

Tuy nhiên, những người không nằm trong các nhóm nguy cơ này cũng có thể mắc bệnh nếu thực hiện động tác không đúng kỹ thuật hoặc đột ngột.

Phòng ngừa

Các biện pháp phòng ngừa

Để phòng ngừa viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay, bạn có thể tuân thủ các biện pháp sau:

1. Giữ kỹ thuật đúng: Đảm bảo thực hiện các động tác thể thao đúng kỹ thuật. Hãy nhờ sự hướng dẫn từ các huấn luyện viên hoặc người có kinh nghiệm.

2. Khởi động kỹ trước khi chơi thể thao: Khởi động đúng cách giúp làm nóng cơ bắp, tăng cường sự dẻo dai và giảm nguy cơ chấn thương.

3. Không thực hiện các động tác quá tầm: Tránh các động tác quá tầm, đột ngột hay vận động quá mức các cơ duỗi.

4. Sử dụng trang thiết bị phù hợp: Đảm bảo sử dụng dụng cụ thể thao phù hợp với kích thước và sức cầm của tay. Điều chỉnh lực căng của vợt cho thích hợp nếu chơi tennis.

5. Nhớ nghỉ ngơi đúng cách: Cần có thời gian nghỉ giữa các giờ luyện tập để cơ bắp có thể phục hồi.

6. Tập luyện cơ bắp: Tập luyện các bài tập rèn luyện sức cơ cho nhóm cơ vùng khuỷu tay một cách nhẹ nhàng và đều đặn.

Ví dụ cụ thể: Nếu bạn chơi tennis, hãy kiểm tra kỹ thuật phát bóng và điều chỉnh sao cho đúng cách, không quá tầm. Tránh các động tác phát bóng đột ngột và mạnh mẽ, thay vào đó, hãy tập luyện các bài tập nhẹ nhàng để dẻo dai cơ bắp.

Bằng cách tuân thủ các biện pháp này, bạn có thể giảm nguy cơ bị viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay và duy trì sức khỏe tốt cho cơ bắp và khớp.

Chẩn đoán và điều trị

Các biện pháp chẩn đoán

Việc chẩn đoán tình trạng viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay chủ yếu dựa vào các yếu tố sau:

1. Bệnh sử: Khai thác chi tiết về tiền sử bệnh lý và các yếu tố nguy cơ.

2. Triệu chứng lâm sàng: Xét nghiệm và thăm khám dựa trên triệu chứng như đau nhức, hạn chế vận động, tê rần.

3. Phương tiện chẩn đoán hình ảnh: Các xét nghiệm cận lâm sàng như X-quang, siêu âm, và chụp cộng hưởng từ MRI có thể được sử dụng để chẩn đoán phân biệt với các bệnh lý khác như thoái hóa khớp khuỷu, hội chứng ống cổ tay, viêm bao hoạt dịch khớp khuỷu tay, rối loạn thần kinh, v.v.

Các biện pháp điều trị

Điều trị viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay cần kết hợp nhiều phương pháp để đạt hiệu quả tối ưu:

Thuốc

1. Thuốc giảm đau thông thường: Paracetamol, aspirin.

2. Thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs): Diclofenac, profenid; meloxicam, etoricoxib, celecoxib.

3. Corticosteroid: Được sử dụng dưới dạng tiêm tại chỗ để giảm đau và viêm cho những trường hợp nặng.

Vật lý trị liệu

1. Chườm lạnh: Giúp giảm đau hiệu quả.

2. Laser lạnh, sóng ngắn, điện phân: Giảm đau và giảm viêm.

3. Băng hỗ trợ: Sử dụng băng cố định cẳng tay để giảm căng thẳng cho các cơ duỗi.

Phẫu thuật

Phẫu thuật chỉ được chỉ định khi các phương pháp điều trị khác không hiệu quả hoặc bệnh tái phát nhiều lần:

1. Cắt ngắn, kéo dài, tạo hình gân cơ duỗi: Ngăn các hoạt động quá tầm.

2. Loại bỏ các tổ chức hư hỏng của gân duỗi.

3. Giải phóng gân duỗi khỏi mỏm lồi cầu.

Phẫu thuật có thể được thực hiện bằng phương pháp nội soi để giảm thiểu xâm lấn và đau đớn, đồng thời đảm bảo tính thẩm mỹ.

Lưu ý: Người bệnh cần hạn chế vận động mạnh và tiếp tục chơi thể thao để tránh làm tình trạng nghiêm trọng hơn.

Các câu hỏi phổ biến liên quan đến Viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay

1. Viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay có lây không?

Trả lời:

Viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay không phải là một căn bệnh lây nhiễm và hoàn toàn không thể lây truyền từ người này sang người khác.

Giải thích:

Viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay là một loại tổn thương cơ học, tức là do các yếu tố cơ học như sự căng thẳng, quá tải hoặc sử dụng sai cách của các cơ và gân ở cánh tay gây ra. Điều này khác hẳn với các loại bệnh truyền nhiễm như cảm cúm hay tiêu chảy, vốn có thể lây truyền qua đường không khí, thực phẩm hoặc tiếp xúc trực tiếp.

1. Tổn thương cơ học: Viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay do việc sử dụng lặp đi lặp lại và quá mức của các cơ và gân ở cánh tay, không phải do vi khuẩn, virus hay bất kỳ mầm bệnh nào khác gây ra.

2. Không lây qua tiếp xúc: Bạn có thể tiếp xúc, chia sẻ đồ dùng cá nhân hoặc thậm chí chạm vào vùng bị viêm mà không cần phải lo lắng về việc lây nhiễm.

Hướng dẫn:

Mặc dù không phải là bệnh lây nhiễm, nhưng bạn cần lưu ý một số điều để phòng ngừa và điều trị viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay:

• Giữ kỹ thuật đúng: Khi tham gia vào các hoạt động gây căng thẳng cho cánh tay, hãy đảm bảo thực hiện đúng kỹ thuật.

• Khởi động kỹ: Trước khi vận động, khởi động kỹ đặc biệt là các nhóm cơ và gân xung quanh vùng khớp khuỷu tay.

• Nghỉ ngơi đúng cách: Đảm bảo có thời gian nghỉ ngơi đủ để cơ bắp và gân có thời gian phục hồi sau khi hoạt động mạnh.

2. Viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay có nguy hiểm không?

Trả lời:

Viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay không phải là một bệnh lý nghiêm trọng và hầu hết các trường hợp đều có thể tự khỏi mà không cần điều trị phức tạp.

Giải thích:

Mặc dù viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng nó có thể gây ra nhiều bất tiện và giảm chất lượng cuộc sống nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách:

1. Đau nhức kéo dài: Đau nhức ở vùng lồi cầu ngoài xương cánh tay, có thể lan đến cổ tay và cẳng tay.

2. Hạn chế vận động: Các động tác cơ bản hàng ngày như đánh răng, cầm viết, hoặc nâng vác vật nặng có thể trở nên khó khăn.

3. Biến chứng mãn tính: Nếu không điều trị kịp thời, tình trạng viêm có thể trở nên mãn tính, dẫn đến thoái hóa và xơ hóa gân.

Hướng dẫn:

Để giảm thiểu và điều trị viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay, bạn nên:

• Sử dụng thuốc giảm đau và kháng viêm: Theo hướng dẫn của bác sĩ để giảm bớt triệu chứng đau nhức và viêm nhiễm.

• Áp dụng vật lý trị liệu: Chườm lạnh, sử dụng laser lạnh hoặc sóng ngắn để giảm đau và giảm viêm.

• Hạn chế vận động mạnh: Tránh các hoạt động gây căng thẳng cho các cơ và gân ở cánh tay.

3. Làm thế nào để phòng ngừa viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay?

Trả lời:

Bạn có thể phòng ngừa viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay bằng cách tuân thủ các biện pháp đơn giản như đúng kỹ thuật, khởi động kỹ trước khi vận động và sử dụng trang thiết bị phù hợp.

Giải thích:

Phòng ngừa viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay là việc quan trọng, đặc biệt là đối với những người tham gia các hoạt động hoặc công việc sử dụng nhiều đến cơ và gân ở cánh tay:

1. Giữ kỹ thuật đúng: Hãy luôn đảm bảo thực hiện đúng kỹ thuật khi tham gia vào các hoạt động thể thao hoặc công việc tay nhiều.

2. Khởi động kỹ trước khi chơi thể thao: Giúp làm nóng cơ bắp và tăng cường sự dẻo dai, giảm nguy cơ chấn thương.

3. Sử dụng trang thiết bị phù hợp: Đảm bảo rằng bạn đang sử dụng các dụng cụ thể thao phù hợp với kích thước và sức cầm của tay.

Hướng dẫn:

Các bước cụ thể để phòng ngừa viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay:

• Thực hiện đúng các động tác thể thao: Khi bạn chơi tennis hoặc bất kỳ môn thể thao nào, hãy nhờ huấn luyện viên hoặc người có kinh nghiệm hướng dẫn cách thực hiện động tác đúng kỹ thuật.

• Khởi động kỹ càng: Trước mỗi buổi tập, hãy dành ít nhất 10-15 phút để khởi động, đặc biệt là các động tác giúp giãn cơ vùng khuỷu tay.

• Dùng trang thiết bị đúng cách: Khi chơi tennis, lựa chọn vợt phù hợp với kích thước và sức cầm của tay, cũng như điều chỉnh lực căng của vợt cho thích hợp.

Kết luận và khuyến nghị

Kết luận

Viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay là một triệu chứng mà nhiều người có thể gặp phải, đặc biệt là những người chơi thể thao hoặc làm công việc đòi hỏi sự vận động liên tục của tay. Từ những vấn đề căn bản như nguyên nhân, triệu chứng, đến các biện pháp chẩn đoán và điều trị, bài viết này đã cung cấp cái nhìn tổng quan. Điều quan trọng là nhận ra các dấu hiệu từ sớm và áp dụng các phương pháp phòng ngừa và điều trị kịp thời.

Khuyến nghị

Tôi khuyến nghị bạn nên:

• Chú ý kỹ thuật khi tham gia thể thao hoặc công việc tay nhiều: Điều này không chỉ giúp phòng ngừa viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay mà còn giảm nguy cơ chấn thương khác.
• Khởi động và giãn cơ đúng cách: Phòng ngừa là cách tốt nhất để tránh bị viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay.
• Tìm kiếm sự hỗ trợ y tế khi cần thiết: Nếu bạn đã gặp phải triệu chứng của viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn và điều trị chính xác.

Hãy để ý và chăm sóc cho sức khỏe của mình, đừng để những vấn đề nhỏ dẫn đến những phiền toái không đáng có trong cuộc sống hàng ngày. Chúc bạn luôn khỏe mạnh và linh hoạt trong mọi hoạt động!

Tài liệu tham khảo

• Vinmec: Viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay
• 4 nhóm chấn thương thể thao thường gặp nhất
• Triệu chứng của viêm bao gân cổ tay
• Chẩn đoán và điều trị viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay

Hy vọng rằng bài viết này mang lại thông tin hữu ích và giúp bạn đối mặt với vấn đề viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay một cách hiệu quả.