Mở đầu
Chào bạn, hôm nay chúng ta sẽ cùng khám phá một vấn đề y tế vô cùng quan trọng và khá phổ biến nhưng ít người hiểu rõ, đó là liệt cơ mở thanh quản. Bạn đã bao giờ tự hỏi tại sao có những người mất giọng, khó thở và không thể bảo vệ được đường thở? Đây chính là những dấu hiệu có thể liên quan đến liệt cơ mở thanh quản. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về nguyên nhân gây ra bệnh, các triệu chứng thường gặp, đối tượng nguy cơ cao, cách phòng ngừa, các biện pháp chẩn đoán và điều trị hiệu quả căn bệnh này.
Liệt cơ mở thanh quản không chỉ là khiếm khuyết nhỏ về âm thanh mà nó còn ảnh hưởng nghiêm trọng tới đời sống hàng ngày của người bệnh, thậm chí nguy hiểm tới tính mạng nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách. Vì thế, hiểu biết về bệnh này sẽ giúp chúng ta phát hiện sớm và có biện pháp can thiệp kịp thời.
Nội dung từ các bài viết trên VietMek.com chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho lời khuyên, chẩn đoán hoặc điều trị y tế chuyên nghiệp. Vui lòng tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia y tế trước khi áp dụng bất kỳ thông tin nào từ bài viết này.
Nào, bắt đầu thôi!
Tham khảo/Tham vấn chuyên môn:
Bài viết này chủ yếu tham khảo thông tin từ trang web uy tín của Vinmec với bài viết “Liệt cơ mở thanh quản: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và điều trị”. Chúng tôi không đề cập đến bất kỳ tên chuyên gia cụ thể nào trong tài liệu tham khảo, vì vậy tập trung vào nguồn thông tin chính là từ Vinmec.
Khái quát về Liệt Cơ Mở Thanh Quản
Liệt cơ mở thanh quản là hiện tượng thanh quản không thể thực hiện chức năng nói, thở và bảo vệ đường thở ở các mức độ khác nhau. Bệnh này có thể do tổn thương cơ hoặc thần kinh, và thường xuyên xuất hiện do tổn thương thần kinh hồi quy, chi phối cơ mở thanh quản.
Nguyên nhân liệt cơ mở thanh quản
Nguyên nhân của liệt cơ mở thanh quản được chia thành hai loại chính:
Nguyên nhân trung ương:
- Tổn thương cấp tính:
- Do virus như viêm não do bại liệt.
- Do nhiễm độc hoặc thiếu oxy.
- Tổn thương tiến triển từ từ:
- Giang mai.
- Các bệnh thoái hóa như xơ cứng cột bên teo cơ, bệnh Charcot.
- Các khối u di căn và các dị dạng bẩm sinh.
Nguyên nhân ngoại biên:
- Phẫu thuật:
- Phẫu thuật vùng cổ, đặc biệt là tuyến giáp.
- Phẫu thuật vùng thực quản hoặc khí quản cũng có thể gây tổn thương.
- Các khối u vùng cổ:
- U thực quản.
- Ung thư tuyến giáp hoặc khí quản.
Triệu chứng bệnh Liệt cơ mở thanh quản
Các triệu chứng phổ biến của bệnh liệt cơ mở thanh quản gồm:
- Mất tiếng đột ngột, tiếng nói bị thay đổi về âm lượng, âm sắc hoặc giọng đôi.
- Khó thở đột ngột nếu liệt dây thần kinh thanh quản 2 bên.
- Mất phản xạ bảo vệ phổi, gây viêm phổi hoặc áp-xe phổi.
Đối tượng nguy cơ bệnh Liệt cơ mở thanh quản
- Bệnh nhân bị tổn thương cấp tính do virus hoặc bị chấn thương.
- Nhóm nguy cơ cao nhất là những người đã từng phẫu thuật vùng cổ, đặc biệt là phẫu thuật tuyến giáp.
Phòng ngừa bệnh Liệt cơ mở thanh quản
- Tránh làm tổn thương vùng cổ và thanh khí quản khi phẫu thuật.
- Phát hiện sớm và điều trị triệt để các bệnh nội khoa như lao, giang mai.
Các biện pháp chẩn đoán bệnh Liệt cơ mở thanh quản
Chẩn đoán bệnh cần dựa vào các triệu chứng lâm sàng và các xét nghiệm:
- Chẩn đoán liệt dây thanh một bên:
- Giọng nói yếu, thì thào và cường độ trầm.
- Khó nuốt đặc biệt với chất lỏng.
- Soi thanh quản gián tiếp phát hiện thanh cố định một bên.
- Chẩn đoán liệt dây thanh hai bên:
- Triệu chứng khó thở chậm và khó thở nặng.
- Soi thanh quản gián tiếp quan sát thấy hai dây thanh bình thường nhưng vị trí gần đường giữa.
Các xét nghiệm cần thực hiện
- Siêu âm vùng cổ để phát hiện khối u.
- MRI vùng cổ ngực hoặc sọ não để phát hiện khối u nguyên nhân.
- Xét nghiệm công thức máu, sinh hóa máu, chức năng tuyến giáp.
Các biện pháp điều trị bệnh Liệt cơ mở thanh quản
Nguyên tắc điều trị là khôi phục lại sự thông thoáng của đường thở:
Điều trị ngoại khoa:
- Phẫu thuật lấy bỏ u gây bệnh.
- Kỹ thuật tiêm vào dây thanh các chất liệu khác nhau.
- Phẫu thuật qua đường nội thanh quản:
- Dùng kim cố định dây thanh.
- Cắt dây thanh bằng laser.
- Phẫu thuật qua đường ngoài thanh quản:
- Cố định sụn phễu hoặc cắt bỏ sụn phễu và cố định dây thanh.
Điều trị nội khoa:
- Liệt dây thanh một bên: luyện giọng trong 6-8 tuần.
- Liệt hai dây thanh: điều trị hỗ trợ để bệnh nhân phục hồi nhanh hơn sau phẫu thuật.
Các câu hỏi phổ biến liên quan đến Liệt cơ mở thanh quản
1. Liệt cơ mở thanh quản có nguy hiểm không?
Trả lời:
Có, liệt cơ mở thanh quản rất nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời.
Giải thích:
Bệnh này có thể gây mất giọng, khó thở, và mất phản xạ bảo vệ phổi. Nếu không được điều trị kịp thời, nước và thức ăn có thể rơi vào đường hô hấp dưới gây viêm phổi hoặc áp-xe phổi. Nếu là liệt dây thần kinh thanh quản 2 bên, người bệnh sẽ gặp khó thở đột ngột và nghiêm trọng, có nguy cơ tử vong nếu không được can thiệp nhanh chóng.
Hướng dẫn:
- Nếu bạn hoặc người thân có triệu chứng bất thường như mất tiếng, khó thở hoặc cảm thấy khàn giọng không bình thường, hãy đi khám bác sĩ ngay.
- Phẫu thuật là một trong những biện pháp điều trị hiệu quả, đặc biệt khi phát hiện sớm và tìm ra nguyên nhân chính xác của bệnh.
- Sử dụng các biện pháp phòng ngừa khi phẫu thuật vùng cổ, như chú ý không gây tổn thương thần kinh thanh quản.
2. Bệnh liệt cơ mở thanh quản được chẩn đoán như thế nào?
Trả lời:
Bệnh này được chẩn đoán dựa vào triệu chứng lâm sàng và các xét nghiệm.
Giải thích:
- Soi thanh quản gián tiếp: Được sử dụng để quan sát hoạt động của dây thanh, phát hiện các bất thường như dây thanh cố định hoặc không hoạt động bình thường.
- Siêu âm vùng cổ: Để phát hiện các khối u hoặc tổn thương vùng cổ.
- MRI vùng cổ ngực hoặc sọ não: Để phát hiện các khối u là nguyên nhân gây tổn thương.
- Các xét nghiệm máu: Để đánh giá chức năng tuyến giáp và các yếu tố khác liên quan đến bệnh.
Hướng dẫn:
- Hãy đến các cơ sở y tế uy tín để thực hiện các kiểm tra cần thiết.
- Nếu có bất kỳ triệu chứng nào gợi ý liệt cơ mở thanh quản, hãy trao đổi kỹ với bác sĩ để có các phương án chẩn đoán chính xác.
3. Phương pháp điều trị hiệu quả cho liệt cơ mở thanh quản là gì?
Trả lời:
Phương pháp điều trị bao gồm phẫu thuật và điều trị nội khoa.
Giải thích:
- Điều trị ngoại khoa: Bao gồm phẫu thuật lấy bỏ khối u, tiêm vào dây thanh các chất liệu điều trị và các biện pháp phẫu thuật cố định dây thanh hoặc cắt bỏ sụn phễu.
- Điều trị nội khoa: Bao gồm các phương pháp luyện giọng cho bệnh nhân liệt dây thanh một bên, và điều trị hỗ trợ cho liệt dây thanh hai bên sau phẫu thuật.
Hướng dẫn:
- Tham khảo ý kiến bác sĩ để chọn phương pháp điều trị phù hợp.
- Nếu được chỉ định phẫu thuật, hãy chọn cơ sở y tế có uy tín và chuyên môn cao để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
- Luyện giọng dưới sự giám sát của chuyên viên huấn luyện để phục hồi tiếng nói sau phẫu thuật.
Kết luận và khuyến nghị
Kết luận
Qua bài viết này, chúng ta đã hiểu rõ hơn về bệnh liệt cơ mở thanh quản, nguyên nhân, triệu chứng, đối tượng nguy cơ cũng như các biện pháp phòng ngừa và điều trị. Bài viết cung cấp cái nhìn tổng quan và chi tiết về cách mà bệnh ảnh hưởng tới cuộc sống của người bệnh và tầm quan trọng của việc chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Khuyến nghị
Nếu bạn hoặc người thân có triệu chứng liên quan đến liệt cơ mở thanh quản, đừng chủ quan mà hãy đi khám ngay tại các cơ sở y tế uy tín. Duy trì lối sống lành mạnh, tránh những tác nhân gây bệnh và chú ý phát hiện sớm để có biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Chúc bạn và gia đình luôn khỏe mạnh!
Tài liệu tham khảo
- Vinmec, “Liệt cơ mở thanh quản: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và điều trị”. URL: Vinmec
- Vinmec, “Viêm thanh quản: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và điều trị”. URL: Vinmec
- Vinmec, “Polyp thanh quản: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và điều trị”. URL: Vinmec
- Vinmec, “Ung thư thanh quản: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và điều trị”. URL: Vinmec