Mở đầu
Xin chào các bạn! Hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về một vấn đề khá nghiêm trọng nhưng lại dễ bị bỏ qua – đó là tử vong sau khi sốt xuất huyết. Bạn đã bao giờ nghe nói rằng một người có thể tử vong ngay cả khi họ dường như đã khỏi sốt xuất huyết không? Điều này nghe có vẻ đáng sợ nhưng thật ra nó là một hiện tượng mà nhiều chuyên gia y tế đã cảnh báo về. Bệnh sốt xuất huyết, dù không còn là căn bệnh xa lạ, vẫn chứa đựng nhiều nguy cơ không ngờ tới.
Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về lý do tại sao tình trạng này xảy ra, qua từng giai đoạn của bệnh, cũng như những dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm và các biện pháp phòng ngừa, theo dõi sức khỏe. Hãy cùng nhau tìm hiểu để bảo vệ bản thân và gia đình khỏi nguy cơ này nhé!
Nội dung từ các bài viết trên VietMek.com chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho lời khuyên, chẩn đoán hoặc điều trị y tế chuyên nghiệp. Vui lòng tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia y tế trước khi áp dụng bất kỳ thông tin nào từ bài viết này.
Tham khảo/Tham vấn chuyên môn:
Tên các chuyên gia đã được đề cập trong bài báo này là Bác sĩ Nguyễn Thường Hanh từ Bệnh Viện Đa Khoa Tỉnh Bắc Ninh. Bài viết dựa trên các nguồn thông tin uy tín từ tổ chức y tế như Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), Mayo Clinic và các nghiên cứu được công bố trên trang PMC (PubMed Central).
Các giai đoạn của sốt xuất huyết và triệu chứng tương ứng
Căn bệnh sốt xuất huyết do virus Dengue gây ra có ba giai đoạn chính với những triệu chứng và mức độ nguy hiểm khác nhau. Hiểu rõ từng giai đoạn giúp chúng ta có thể đưa ra phản ứng kịp thời và chính xác để bảo vệ sức khỏe.
1. Giai đoạn sốt
Giai đoạn sốt thường là bước đầu tiên và kéo dài từ 2-7 ngày sau khi bị muỗi đốt. Triệu chứng phổ biến nhất là sốt cao, thường xuyên đi kèm với:
- Đau đầu dữ dội: Cơn đau có thể kéo dài và tập trung tại khu vực hốc mắt.
- Đau cơ và khớp: Nhiều người gọi đây là cơn đau “gãy xương” vì cơn đau rất khủng khiếp.
- Xuất huyết nhẹ: Có thể xuất hiện các nốt ban đỏ, hoặc bị chảy máu cam nhẹ và chảy máu nướu răng.
Những triệu chứng này, dù nặng nề, vẫn có thể được quản lý nếu bạn tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ.
2. Giai đoạn nguy kịch
Đây chính là giai đoạn tồi tệ nhất, thường diễn ra từ ngày thứ 3 đến thứ 7 sau khi bệnh nhân bắt đầu có triệu chứng sốt. Triệu chứng sốt giảm dần hoặc hết hẳn, khiến nhiều bệnh nhân và người nhà nghĩ rằng bệnh đã khỏi. Tuy nhiên, nội tại giai đoạn này chính là thời điểm nguy hiểm nhất vì:
- Rò rỉ huyết tương ra ngoài thành mạch: Điều này dẫn đến tình trạng thiếu máu cục bộ ở các cơ quan.
- Giảm tiểu cầu không kiểm soát được: Gây ra các tình trạng sốc và xuất huyết nghiêm trọng.
- Mệt mỏi, li bì không muốn ăn uống: Các triệu chứng này đánh dấu tình trạng nghiêm trọng của cơ thể.
Nếu không được cấp cứu kịp thời, có thể dẫn đến các biến chứng nặng nề như viêm gan, viêm cơ tim, viêm tụy và viêm não.
3. Giai đoạn phục hồi
Nếu qua được giai đoạn nguy kịch, bệnh nhân sẽ bước vào giai đoạn phục hồi, khi tình trạng rò rỉ huyết tương giảm và dịch truyền tĩnh mạch bắt đầu được tái hấp thụ. Triệu chứng dần cải thiện, bệnh nhân cảm thấy bớt mệt mỏi, giảm ban da, và bắt đầu ăn uống tốt hơn. Tuy nhiên, vẫn cần theo dõi và chăm sóc cẩn thận để tránh tái phát hoặc biến chứng.
Giải đáp thắc mắc: Sốt xuất huyết vì sao khỏe rồi tử vong?
Một trong những câu hỏi lớn mà rất nhiều người thắc mắc là tại sao người mắc sốt xuất huyết dường như đã khỏe lại có thể tử vong đột ngột?
Hiện tượng này thường xảy ra do sự nhầm lẫn giữa giai đoạn phục hồi và giai đoạn nguy kịch của bệnh. Khi bệnh nhân bước vào giai đoạn nguy kịch, triệu chứng sốt giảm xuống hoặc biến mất hoàn toàn, khiến cho cả bệnh nhân và người nhà cảm thấy an tâm và ngưng chú ý đến các dấu hiệu cảnh báo khác.
Nhưng thực tế là, trong thời gian này, mức tiểu cầu đang giảm nghiêm trọng, gây ra xuất huyết và suy đa tạng (gan, tim, não). Nếu không được theo dõi và xử lý kịp thời, bệnh nhân có thể rơi vào tình trạng sốc không hồi phục và tử vong.
Dấu hiệu nhận biết sốt xuất huyết nặng hơn hoặc khỏi bệnh
Do đó, để tránh những tai biến đáng tiếc, việc nhận biết chính xác các dấu hiệu tình trạng sốt xuất huyết trở nặng là cực kỳ quan trọng.
Các dấu hiệu cảnh báo sốt xuất huyết nghiêm trọng
- Nôn mửa dai dẳng
- Đau bụng dữ dội
- Chảy máu niêm mạc (nướu, mũi, rong kinh,…)
- Chảy máu dưới da
- Có máu trong phân, nước tiểu, chất nôn
- Khó thở, thở nhanh
- Bồn chồn, khó chịu
- Mệt mỏi, yếu ớt
- Hạ huyết áp tư thế
- Vùng gan sưng to
- Da nhợt nhạt và lạnh
- Khát nước nhiều
Nếu bất kỳ triệu chứng nào trong số này xuất hiện, bệnh nhân cần được chăm sóc y tế ngay lập tức.
Các dấu hiệu cho thấy bệnh nhân đã thuyên giảm và bước vào giai đoạn phục hồi
- Tình trạng huyết động ổn định
- Nhịp tim có thể chậm nhưng tạm thời
- Đi tiểu nhiều, lợi tiểu
- Dung tích hồng cầu (HCT) ổn định hoặc giảm
- Số lượng bạch cầu bắt đầu tăng lên
- Số lượng tiểu cầu bắt đầu phục hồi
- Phát ban bong vảy và ngứa
- Các vết ban cũ mờ đi, không nổi thêm nốt ban mới
Các câu hỏi phổ biến liên quan đến sốt xuất huyết
1. Có phải mọi trường hợp sốt xuất huyết đều nguy hiểm đến tính mạng?
Trả lời:
Không phải mọi trường hợp sốt xuất huyết đều dẫn đến nguy hiểm tính mạng, nhưng vẫn cần sự theo dõi sát sao và chăm sóc y tế cẩn thận.
Giải thích:
Sốt xuất huyết có thể xảy ra với mức độ từ nhẹ đến nặng. Ở mức độ nhẹ, các triệu chứng chỉ gói gọn trong việc sốt và đau cơ, khớp nhẹ. Tuy nhiên, nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể diễn tiến đến mức độ nặng với triệu chứng rò rỉ huyết tương, giảm tiểu cầu, gây sốc và tổn thương các cơ quan nội tạng.
Hướng dẫn:
Để đề phòng, hãy đến bệnh viện ngay khi có triệu chứng nghi ngờ mắc sốt xuất huyết để được kiểm tra và theo dõi. Việc tuân thủ phác đồ điều trị bệnh cũng như theo dõi các biểu hiện bệnh là quan trọng để đảm bảo sức khỏe của người bệnh.
2. Làm thế nào để phòng tránh sốt xuất huyết hiệu quả nhất?
Trả lời:
Phòng tránh sốt xuất huyết tốt nhất là giảm thiểu tiếp xúc với muỗi mang virus và thực hiện các biện pháp vệ sinh để ngăn ngừa sự sinh sôi của muỗi.
Giải thích:
Muỗi Aedes aegypti chính là tác nhân truyền bệnh sốt xuất huyết. Chúng thường sống và đẻ trứng ở các nơi có nước đọng. Việc dọn dẹp, loại bỏ nước đọng và sử dụng các biện pháp đuổi muỗi sẽ giúp giảm nguy cơ phát sinh muỗi mang virus Dengue.
Hướng dẫn:
- Sử dụng màn chống muỗi khi ngủ và các biện pháp bảo vệ cá nhân như quần áo dài tay và thuốc chống muỗi.
- Dọn dẹp nhà cửa, môi trường xung quanh sạch sẽ và loại bỏ các nơi có nước đọng như chum vại, nắp chai, lốp xe cũ.
- Sử dụng hóa chất diệt muỗi theo hướng dẫn của cơ quan y tế để giảm mật độ muỗi.
3. Sốt xuất huyết có bị lại không và làm thế nào để giảm nguy cơ tái mắc?
Trả lời:
Có, một người có thể bị sốt xuất huyết nhiều lần trong đời do có bốn chủng virus Dengue khác nhau.
Giải thích:
Khi bạn mắc một chủng virus Dengue, cơ thể bạn sẽ tạo kháng thể chống lại chủng đó, nhưng không đủ để miễn dịch cho các chủng khác. Điều này có nghĩa là bạn vẫn có nguy cơ bị mắc các chủng khác và bị sốt xuất huyết nhiều lần.
Hướng dẫn:
- Tuân thủ biện pháp phòng ngừa muỗi đốt như đã đề cập ở trên.
- Thường xuyên theo dõi thông tin y tế và tham gia các chương trình tiêm phòng nếu có.
- Duy trì sức khỏe tổng thể bằng chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh cũng giúp tăng cường hệ miễn dịch, giảm nguy cơ bị biến chứng nếu mắc sốt xuất huyết lần nữa.
Kết luận và khuyến nghị
Kết luận
Sốt xuất huyết không phải là căn bệnh xa lạ, nhưng những hậu quả của việc không nhận biết đúng và điều trị kịp thời có thể rất nghiêm trọng. Hiểu rõ các giai đoạn của bệnh, nhận biết những triệu chứng cảnh báo cũng như cách phòng tránh muỗi đốt là các biện pháp quan trọng để bảo vệ sức khỏe.
Khuyến nghị
Mặc dù sốt xuất huyết có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm và thậm chí tử vong, việc nhận biết giai đoạn và triệu chứng bệnh kịp thời, cùng với chăm sóc y tế đúng cách có thể giúp giảm thiểu nguy cơ. Hãy luôn theo dõi sức khỏe một cách cẩn thận, tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ và áp dụng các biện pháp phòng ngừa hiệu quả để bảo vệ bản thân và gia đình khỏi sự tấn công của bệnh sốt xuất huyết.
Tài liệu tham khảo
- Clinical Presentation | Dengue | CDC Ngày truy cập: 02/08/2023
- Why are people with dengue dying? A scoping review of determinants for dengue mortality – PMC Ngày truy cập: 02/08/2023
- Dengue and severe dengue Ngày truy cập: 02/08/2023
- Dengue fever – Symptoms and causes – Mayo Clinic Ngày truy cập: 02/08/2023
- Dengue fever | healthdirect Ngày truy cập: 02/08/2023
- Recovery Phase of Dengue Ngày truy cập: 02/08/2023