Tại sao kết quả tầm soát ung thư cổ tử cung lại bất thường?

Mở đầu

Việc tầm soát ung thư cổ tử cung đã trở thành một trong những chủ đề nhận được nhiều sự quan tâm từ phía các chị em phụ nữ. Xét nghiệm Pap (hay còn gọi là Pap smear) đã từ lâu được biết đến là một phương pháp quan trọng trong việc phát hiện sớm ung thư cổ tử cung, góp phần giảm tỷ lệ tử vong và tăng cơ hội chữa trị. Tuy nhiên, không ít người gặp phải tình trạng kết quả xét nghiệm bất thường. Điều này gây ra sự lo lắng và đáng ngại, đặc biệt khi không hiểu rõ nguyên nhân dẫn đến kết quả này. Vậy, tại sao kết quả tầm soát ung thư cổ tử cung lại bất thường? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn tìm hiểu nguyên nhân, những điều cần làm khi gặp phải kết quả như vậy và lời khuyên từ các chuyên gia y tế.

Tham khảo/Tham vấn chuyên môn:

Bài viết tham khảo các nguồn uy tín như Mayo Clinic, Bộ Y tế và Dịch vụ nhân sinh Hoa Kỳ – OASH, và các báo cáo từ CDC để cung cấp thông tin chính xác và đáng tin cậy.

Xét nghiệm Pap (Pap smear) là gì?

Xét nghiệm Pap, còn được biết đến với tên gọi Pap smear, phết tế bào cổ tử cung, hoặc xét nghiệm nhuộm phiến đồ tế bào theo Papanicolaou (ít phổ biến), là một phương pháp phổ biến sử dụng trong tầm soát ung thư cổ tử cung cho phụ nữ. Các bác sĩ sẽ thu thập mẫu tế bào từ cổ tử cung của người phụ nữ và kiểm tra chúng dưới kính hiển vi để phát hiện bất kỳ biến dạng hoặc thay đổi nào có thể dự báo nguy cơ ung thư cổ tử cung.

Quá trình thực hiện xét nghiệm Pap như thế nào?

Quá trình thực hiện xét nghiệm Pap khá đơn giản và thường mất khoảng 10-20 phút tại phòng khám. Bác sĩ sẽ sử dụng một dụng cụ nhỏ để thu thập mẫu tế bào từ cổ tử cung của người bệnh. Đây là một quy trình không gây đau đớn, nhưng có thể làm cho một số người cảm thấy hơi khó chịu.

• Bước 1: Người bệnh nằm trên bàn khám với tư thế chân hơi mở để dễ dàng thực hiện xét nghiệm.
• Bước 2: Bác sĩ sẽ sử dụng một dụng cụ gọi là speculum để giữ cho thành âm đạo mở ra, giúp dễ dàng tiếp cận cổ tử cung.
• Bước 3: Một dụng cụ nhỏ, chẳng hạn như bàn chải hoặc thìa nhỏ, sẽ được sử dụng để thu thập mẫu tế bào từ bề mặt cổ tử cung.

Các mẫu tế bào thu thập được sẽ được gửi đến phòng thí nghiệm để phân tích và đọc kết quả.

Kết quả tầm soát ung thư cổ tử cung bất thường là như thế nào?

Kết quả xét nghiệm Pap có thể được phân loại thành ba dạng chính: bình thường, không rõ ràng và bất thường.

1. Bình thường

Nếu các tế bào thu thập từ cổ tử cung trong quá trình xét nghiệm Pap là bình thường, điều này có nghĩa là không có dấu hiệu của sự biến đổi tế bào có hại. Người bệnh chỉ cần chờ đến lần xét nghiệm định kỳ tiếp theo mà không cần thêm bất kỳ kiểm tra nào khác.

2. Không rõ ràng

Kết quả không rõ ràng có nghĩa là các tế bào không đủ rõ ràng để bác sĩ có thể chắc chắn liệu chúng là bình thường hay có vấn đề. Trong trường hợp này, bạn có thể được yêu cầu tái xét nghiệm hoặc tham gia các kiểm tra bổ sung để làm rõ hơn tình hình.

3. Bất thường

Kết quả bất thường cho thấy mẫu tế bào có sự biến đổi, nhưng không phải tất cả các kết quả bất thường đều đồng nghĩa với việc bạn bị ung thư cổ tử cung. Các bước kiểm tra tiếp theo có thể bao gồm soi cổ tử cung hoặc sinh thiết tế bào để xác định chính xác nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng.

Nguyên nhân dẫn đến kết quả tầm soát ung thư cổ tử cung bất thường

Sự xuất hiện của virus HPV

Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến kết quả tầm soát ung thư cổ tử cung bất thường là sự hiện diện của virus HPV (Human Papillomavirus). Virus này là nguyên nhân chính gây ra nhiễm trùng và có thể lây truyền qua đường tình dục. Điều nguy hiểm là HPV có thể dẫn đến các thay đổi tế bào cổ tử cung, từ đó phát triển thành ung thư nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Các nguyên nhân khác

Ngoài virus HPV, các yếu tố sau cũng có thể gây ra kết quả xét nghiệm bất thường:

1. Nhiễm trùng: Nhiễm trùng âm đạo hoặc cổ tử cung, chẳng hạn như nhiễm trùng nấm men hoặc viêm, có thể làm ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.

2. Thay đổi nội tiết tố: Thay đổi nội tiết tố do mang thai hoặc chu kỳ kinh nguyệt (mãn kinh) cũng có thể ảnh hưởng đến kết quả.

3. Bệnh lý suy giảm hệ miễn dịch: Các bệnh như tiểu đường, ung thư, HIV hoặc các bệnh tự miễn khác có thể làm suy giảm hệ miễn dịch, từ đó ảnh hưởng đến sức khỏe tế bào cổ tử cung.

4. Thói quen hút thuốc: Hút thuốc tăng nguy cơ nhiễm HPV và khả năng phát triển các tế bào có thể chuyển biến thành ung thư.

Bảng minh họa:

Nguyên nhân	Giải thích
Virus HPV	Nhiễm trùng HPV là nguyên nhân chủ yếu gây ra các biến đổi tế bào cổ tử cung
Nhiễm trùng	Các dạng nhiễm trùng âm đạo hoặc cổ tử cung như nấm men hoặc viêm
Thay đổi nội tiết tố	Do mang thai hoặc chu kỳ kinh nguyệt
Bệnh lý suy giảm miễn dịch	Các bệnh như tiểu đường, ung thư, HIV hoặc các bệnh tự miễn
Thói quen hút thuốc	Hút thuốc làm tăng nguy cơ nhiễm HPV và khả năng phát triển tế bào ung thư

Làm gì khi có kết quả bất thường?

Khi nhận được kết quả tầm soát ung thư cổ tử cung bất thường, bạn không nên quá lo lắng. Điều quan trọng là tuân theo hướng dẫn của bác sĩ:

• Theo dõi và kiểm tra thêm: Bác sĩ có thể yêu cầu bạn thực hiện thêm các xét nghiệm khác như soi cổ tử cung hoặc sinh thiết để có chẩn đoán chính xác hơn.
• Điều trị nhiễm trùng: Nếu kết quả bất thường do nhiễm trùng, bạn sẽ cần điều trị nhiễm trùng trước khi tái xét nghiệm.

Ví dụ cụ thể

Chẳng hạn, nếu bạn nhận được kết quả xét nghiệm Pap với mức mô tả “bất thường”, bác sĩ có thể yêu cầu bạn tiến hành thêm xét nghiệm soi cổ tử cung. Kết quả của xét nghiệm này và sinh thiết tế bào nếu cần sẽ giúp bác sĩ đưa ra chẩn đoán và kế hoạch điều trị cho bạn. Điều trị có thể bao gồm dùng thuốc để loại bỏ các tế bào bất thường hoặc thực hiện các thủ thuật loại bỏ các mô bị ảnh hưởng.

Kết quả phân tích tỉ mỉ sẽ giúp xác định chính xác nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của tình trạng, nhằm đưa ra kế hoạch điều trị chính xác.

Ai nên làm xét nghiệm Pap?

Đối tượng cần thực hiện xét nghiệm thường xuyên

Hầu hết phụ nữ từ 21 đến 65 tuổi đều nên thực hiện xét nghiệm Pap một năm một lần, ngay cả khi có ít hoặc không có hoạt động tình dục, đã lập gia đình, đã tiêm vắc xin HPV hoặc đã qua độ tuổi mãn kinh.

Những nhóm phụ nữ cần thực hiện xét nghiệm Pap thường xuyên hơn bao gồm:
1. Phụ nữ đã từng có kết quả xét nghiệm Pap bất thường hoặc có tiền sử ung thư cổ tử cung.
2. Phụ nữ có mẹ sử dụng diethylstilbestrol (DES) – một loại estrogen tổng hợp trong thai kỳ.
3. Người có tiền sử gia đình trực hệ mắc ung thư cổ tử cung hoặc các loại ung thư khác.
4. Phụ nữ dương tính với HIV/AIDS hoặc có hệ miễn dịch suy giảm.

Thực hiện xét nghiệm khi mang thai

Phụ nữ mang thai vẫn có thể và nên thực hiện xét nghiệm Pap, thậm chí có thể tiến hành soi cổ tử cung nếu có chỉ định của bác sĩ. Việc mang thai không cản trở quá trình tầm soát, và điều này giúp đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và thai nhi.

Xét nghiệm trong thời gian hành kinh

Mặc dù có phần bất tiện, phụ nữ vẫn nên thực hiện xét nghiệm Pap trong thời gian hành kinh nếu không thể điều chỉnh lịch hẹn. Điều này giúp đảm bảo rằng không bỏ lỡ thời điểm tầm soát quan trọng.

Lời khuyên: Để giảm thiểu ngại ngùng và bất tiện, bạn có thể lên lịch thực hiện xét nghiệm khi không trong chu kỳ kinh nguyệt hoặc trước khi mang thai.

Các câu hỏi phổ biến liên quan đến kết quả tầm soát ung thư cổ tử cung

###1. Tiền ung thư cổ tử cung giai đoạn 2 là gì?

Trả lời:

Tiền ung thư cổ tử cung giai đoạn 2 là một tình trạng trong đó các tế bào tiền ung thư đã bắt đầu phát triển ra bên ngoài cổ tử cung nhưng chưa lan đến vách chậu hoặc 1/3 dưới âm đạo.

Giải thích:

Theo phân loại của Liên đoàn Phụ khoa và Sản khoa Quốc tế, ung thư cổ tử cung giai đoạn 2 chia thành hai dạng chính: giai đoạn IIA và IIB.

• Giai đoạn IIA: U chưa xâm lấn dây chằng rộng
  • IIA1: U có kích thước lớn nhất không quá 4cm
  • IIA2: U lớn hơn 4cm
• Giai đoạn IIB: U đã xâm lấn dây chằng rộng

Biện pháp chẩn đoán bao gồm các xét nghiệm như Pap smear, soi cổ tử cung và sinh thiết tế bào.

Hướng dẫn:

• Theo dõi đều đặn và tuân thủ theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa.
• Nếu có dấu hiệu nghi ngờ, bạn nên đi khám sớm và thực hiện các biện pháp kiểm tra tầm soát.
• Điều chỉnh lối sống, chẳng hạn như hạn chế chất kích thích và duy trì những thói quen lành mạnh.

2. Xét nghiệm PAP và xét nghiệm HPV khác nhau ra sao trong sàng lọc ung thư cổ tử cung?

Kết luận và khuyến nghị

Kết luận

Chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu về quá trình tầm soát ung thư cổ tử cung và các nguyên nhân dẫn đến kết quả bất thường. Điều quan trọng là không phải tất cả các kết quả tầm soát bất thường đều đồng nghĩa với việc bạn bị ung thư. Sự phát hiện sớm và tuân thủ chỉ định của bác sĩ sẽ giúp bạn giảm thiểu các rủi ro và nâng cao khả năng điều trị thành công.

Khuyến nghị

Những thông tin quan trọng nhất cần nhớ từ bài viết bao gồm:
1. Xét nghiệm Pap là một phương pháp quan trọng để tầm soát ung thư cổ tử cung.
2. Các nguyên nhân dẫn đến kết quả bất thường có thể do virus HPV, nhiễm trùng, thay đổi nội tiết tố, bệnh lý suy giảm hệ miễn dịch hoặc thói quen hút thuốc.
3. Hầu hết phụ nữ từ 21-65 tuổi nên thực hiện xét nghiệm Pap định kỳ.

Khuyến nghị chi tiết:
– Phụ nữ trong độ tuổi tầm soát nên lấy xét nghiệm Pap thường xuyên và tuân thủ theo lộ trình tầm soát của bác sĩ.
– Bất kể kết quả xét nghiệm ra sao, việc giữ vững tinh thần lạc quan và thực hiện đầy đủ các hướng dẫn tiếp theo của bác sĩ là rất quan trọng.

Tài liệu tham khảo

1. Mayo Clinic: Pap smear. Truy cập ngày 18.06.2024. https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/pap-smear/about/pac-20394841
2. Bộ Y tế và Dịch vụ nhân sinh Hoa Kỳ – OASH: Pap and HPV tests. Truy cập ngày 18.06.2024. https://www.womenshealth.gov/a-z-topics/pap-hpv-tests
3. CDC: Screening for Cervical Cancer. Truy cập ngày 18.06.2024. https://www.cdc.gov/cervical-cancer/screening/
4. The National Cancer Institute (NCI): Cervical Cancer Screening. Truy cập ngày 18.06.2024. https://www.cancer.gov/types/cervical/screening
5. Stony Brook Medicine: Abnormal Pap Smears. Truy cập ngày 18.06.2024. https://www.stonybrookmedicine.edu/stonybrookgynob/services/abnormal-pap-smears