Trẻ bị tiếng thổi ở tim: Cần chuẩn bị gì khi đi khám bác sĩ?

Mở đầu

Việc phát hiện trẻ có tiếng thổi ở tim đôi khi có thể khiến các bậc phụ huynh lo lắng.
Tiếng thổi ở tim là âm thanh bất thường được nghe thấy trong quá trình tim đập. Không phải mọi tiếng thổi
đều nguy hiểm, nhưng để hiểu rõ hơn về tình trạng này và các biện pháp cần chuẩn bị khi đưa trẻ đi khám, bài
viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết và hữu ích cho bạn. Qua phần mở đầu này, chúng tôi hi vọng sẽ
giúp quý phụ huynh yên tâm hơn và có hướng dẫn cụ thể để chăm sóc tốt hơn cho sức khỏe của con em mình.

Trong y khoa, tiếng thổi ở tim không phải là một bệnh mà là dấu hiệu chỉ điểm về tình trạng
sức khỏe của tim. Một vài tiếng thổi có thể là lành tính và không cần phải điều trị, nhưng cũng có những
tiếng thổi là triệu chứng của các bệnh lý tim mạch cần được theo dõi và điều trị kỹ lưỡng.

Phần tiếp theo của bài viết sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về tiếng thổi ở tim, các nguyên nhân gây ra tiếng
thổi, triệu chứng kèm theo, cũng như những hành động cần thiết khi phát hiện trẻ có tiếng thổi ở tim.

Tham khảo/Tham vấn chuyên môn:

Bài viết này có sử dụng thông tin từ Thạc sĩ, Bác sĩ Vũ Thị Tuyết Mai – Trung tâm Tim mạch – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.

Tiếng thổi ở tim là gì?

Tiếng thổi ở tim là âm thanh bất thường phát ra từ tim khi máu chảy qua các van và mạch máu
của tim. Bác sĩ có thể nghe thấy tiếng thổi này bằng cách sử dụng ống nghe trên ngực bệnh nhân. Thông thường
tiếng tim gồm hai âm chính, nhưng nếu có nhiễu động hoặc dòng máu bị tăng tốc đột ngột, nó sẽ tạo nên các
tiếng phụ như tiếng phù phù hoặc phụt phụt.

Các âm thanh bất thường trong quá trình tim đập

• Âm thanh phù phù hoặc phụt phụt do dòng máu bị nhiễu động
• Tiếng thổi ở tim có thể xuất hiện ngay từ khi mới sinh hoặc phát triển sau này

Tiếng thổi ở tim không phải là bệnh mà là dấu hiệu chỉ điểm về một tình trạng bệnh lý nào đó
trong cơ thể. Một số tiếng thổi ở tim lành tính không cần điều trị, nhưng nhiều trường hợp cần điều tra thêm
để xác định nguyên nhân và điều trị kịp thời.

Triệu chứng của tiếng thổi ở tim

Nếu tiếng thổi tim của trẻ là tiếng thổi lành tính, nó thường không gây ra ảnh hưởng xấu nào
và trẻ sẽ không có dấu hiệu hoặc triệu chứng khác. Tuy nhiên, nếu có các triệu chứng sau đi kèm, có thể tiếng
thổi là dấu hiệu của một bệnh lý nghiêm trọng:

• Da có màu xanh tím, đặc biệt ở đầu ngón tay và môi
• Phù hoặc tăng cân bất thường
• Khó thở và ho kéo dài
• Gan to hoặc tức nặng vùng dưới sườn bên phải
• Giãn các tĩnh mạch ở cổ
• Kém ăn, chán ăn và chậm lớn ở trẻ nhỏ
• Vã mồ hôi khi gắng sức hoặc thậm chí là khi không gắng sức
• Đau ngực, chóng mặt và ngất xỉu

Nguyên nhân gây ra tiếng thổi ở tim

Nguyên nhân của tiếng thổi lành tính

Một dòng máu di chuyển với tốc độ nhanh trong một trái tim bình thường cũng có thể gây nên tiếng
thổi vô tội. Những trường hợp này thường bao gồm:

• Vận động thể lực hoặc tập thể dục quá mức
• Sốt
• Thiếu máu
• Cường chức năng tuyến giáp
• Giai đoạn cơ thể phát triển nhanh, như tuổi dậy thì

Nguyên nhân của tiếng thổi bất thường

Tiếng thổi bất thường ở trẻ em phần lớn xuất phát từ bệnh tim bẩm sinh. Các bệnh tim bẩm sinh
thường gặp:

• Có một hoặc nhiều lỗ thủng trong tim hoặc luồng máu thông bất thường: Các lỗ thủng thường nằm ở vách ngăn cách các buồng tim.
• Các bất thường về van tim: Bao gồm van tim không mở hoặc đóng bình thường, gây ra bệnh hẹp van hoặc hở van.

Ngoài nguyên nhân do tim bẩm sinh, một số nguyên nhân khác có thể gây ra tiếng thổi bất thường ở tim bao gồm:

• Vôi hoá van tim: Van tim dày và cứng gây ra bệnh hẹp van.
• Viêm màng trong tim: Viêm do vi khuẩn có thể gây tổn hại các van tim.
• Thấp tim: Khởi đầu bằng viêm họng không điều trị kịp thời có thể làm tổn thương van tim vĩnh viễn.

Các yếu tố nguy cơ

Có một số yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng trẻ có tiếng thổi ở tim, bao gồm:

• Tiền sử gia đình có bệnh tim
• Các bệnh lý khác như cường chức năng tuyến giáp, viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn
• Những bệnh của mẹ trong thời kỳ mang thai như đái tháo đường không kiểm soát
• Sử dụng thuốc hoặc chất kích thích trong thời kỳ mang thai

Làm gì khi đi khám

Khi trẻ có tiếng thổi ở tim, điều quan trọng là đưa trẻ đi khám bác sĩ tim mạch để xác định xem tiếng thổi có phải là lành tính hay dấu hiệu của bệnh lý.

Quý vị phụ huynh, nếu nghi ngờ trẻ có tiếng thổi ở tim, nên làm theo các bước sau để chuẩn bị tốt khi đi khám:

• Nhịn ăn: Có những loại siêu âm tim yêu cầu trẻ phải nhịn ăn trong vài giờ trước khi thực hiện.
• Ghi chép triệu chứng: Ghi lại bất kỳ triệu chứng nào mà trẻ gặp phải.
• Ghi chép thông tin cá nhân quan trọng: Tiền sử gia đình, bệnh tật của mẹ trong thời kỳ mang thai, và các thông tin cá nhân khác.
• Đưa danh sách thuốc: Các loại thuốc, vitamin và thực phẩm chức năng mà trẻ đang dùng.
• Đi cùng người thân: Điều này giúp đảm bảo bạn không bỏ lỡ hoặc hiểu sai hướng dẫn của bác sĩ.
• Chuẩn bị câu hỏi: Ghi lại những câu hỏi cần hỏi bác sĩ để buổi khám diễn ra suôn sẻ và hiệu quả.

Các câu hỏi phổ biến liên quan đến tiếng thổi ở tim

1. Tiếng thổi ở tim là gì?

Trả lời:

Tiếng thổi ở tim là một âm thanh bất thường được nghe thấy khi máu chảy qua các van và mạch máu của tim.

Giải thích:

Tiếng thổi ở tim có thể là kết quả của dòng máu chảy nhanh qua tim hoặc van tim không hoạt động chính xác. Nó
có thể là lành tính hoặc dấu hiệu của một bệnh lý tim mạch.

Hướng dẫn:

Nếu bạn nghe thấy trẻ có tiếng thổi ở tim, hãy đưa trẻ đến bác sĩ để kiểm tra và đánh giá để xác định xem tiếng
thổi lành tính hay cần điều trị.

2. Các nguyên nhân của tiếng thổi bất thường là gì?

Trả lời:

Tiếng thổi bất thường thường xuất phát từ các vấn đề như tim bẩm sinh, vôi hóa van tim, viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn hoặc thấp tim.

Giải thích:

Các lỗ thủng bất thường hoặc luồng máu thông bất thường trong tim, bệnh lý van tim, và các bệnh nhiễm khuẩn
hoặc viêm có thể làm tổn thương cấu trúc tim và gây ra tiếng thổi bất thường.

Hướng dẫn:

Đưa trẻ đến bác sĩ tim mạch để kiểm tra và xác định nguyên nhân chính xác của tiếng thổi bất thường để có biện
pháp điều trị hợp lý.

3. Tôi cần chuẩn bị gì khi đưa trẻ đi khám tiếng thổi ở tim?

Trả lời:

Bạn nên chuẩn bị các thông tin về triệu chứng của trẻ, tiền sử gia đình, danh sách các thuốc đang dùng, và những câu hỏi cần hỏi bác sĩ.

Giải thích:

Thông tin chi tiết về triệu chứng của trẻ, tiền sử bệnh trong gia đình, và những thuốc đang dùng sẽ giúp bác sĩ
chẩn đoán chính xác và quyết định phương pháp điều trị tốt nhất cho trẻ.

Hướng dẫn:

Mang theo ghi chép triệu chứng, tiền sử gia đình, và danh sách thuốc khi bạn đưa trẻ đi khám. Chuẩn bị sẵn các
câu hỏi để trao đổi với bác sĩ.

Kết luận và khuyến nghị

Kết luận

Tiếng thổi ở tim không phải lúc nào cũng là dấu hiệu của bệnh lý nghiêm trọng, nhưng việc theo dõi và kiểm tra
kỹ lưỡng là cần thiết để đảm bảo sức khỏe tim mạch của trẻ. Một số tiếng thổi ở tim có thể là lành tính, trong
khi số khác có thể là dấu hiệu cho các bệnh lý tim mạch cần điều trị kịp thời.

Khuyến nghị

Nếu bạn phát hiện trẻ có tiếng thổi ở tim hoặc có bất kỳ triệu chứng nào liên quan, hãy đưa trẻ đến bác sĩ để
kiểm tra và đánh giá chính xác. Đừng quên chuẩn bị thông tin cần thiết trước khi đi khám để buổi khám diễn ra
suôn sẻ và hiệu quả nhất. Luôn theo dõi và chăm sóc sức khỏe tim mạch của trẻ một cách cẩn thận và kịp thời.

Tài liệu tham khảo

• Trung tâm Tim mạch – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park